Nagroda jest uznaniem jego ponad 40-letniego dorobku naukowego, który szczególnie skupiał się na analizowaniu początków i przyczyn wszechświata. “Poszukiwanie głębszego zrozumienia fundamentalnych pytań doprowadziły Michała Hellera do pionierskich odkryć w obszarze konceptów religijnych i wiedzy, poszerzając horyzonty nauki” – skomentował John M. Templeton, Jr., MD., Prezes Fundacji Johna Templetona. Ks. Heller dołączył do grona 37 laureatów, wśród których jest m.in. Matka Teresa z Kalkuty czy Aleksander Sołżenicyn.

Wyróżnieniu towarzyszy najwyższa przyznawana indywidualnym naukowcom nagroda pieniężna, ponad 1,6 miliona dolarów. Ks. Heller zapowiedział, że przekaże ją na rzecz stworzenia w Krakowie centrum zajmującego się prowadzeniem badań w obszarze nauki i teologii. Będzie to wspólny projekt Uniwersytetu Jagiellońskiego i Papieskiej Akademii Teologicznej. Nagrodę oficjalnie odbierze 7 maja 2008 roku z rąk Księcia Edynburga Filipa, podczas prywatnej ceremonii w Pałacu Buckingham Palace.

Ks. Heller w swoim życiu rozwija dwie fascynacje: religię i naukę. Dekady akademickiej pracy, która ostatnio obejmowała badania prowadzone na wydziałach fizyki Uniwersytetów Oxford i Liege przyniosły mu międzynarodową sławę i uznanie. Dzisiaj jest szanowanym fizykiem, kosmologiem, teologiem i filozofem. Jego poszukiwanie odpowiedzi na tak fundamentalne pytania, jak te dotyczące przyczyny wszechświata, ukazały wielu uczonym jak nauka i teologia mogą harmonijnie współistnieć.

Komentując nominację ks. Hellera do nagrody Templeton Prize, prof. dr hab. Karol Musioł, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz profesor w krakowskim Instytucie Fizyki powiedział: “Unikalna pozycja ks. Hellera jako kreatywnego naukowca i refleksyjnego księdza przyniosła nauce myśl o transcendentnej tajemnicy, a religii spojrzenie na wszechświat szeroko otwartymi oczami nauki. Ks. Heller wprowadził i rozwinął znaczący koncept teologii nauki. Z sukcesem wskazywał, że religia odizolowana od naukowego kontekstu jest ułomna, a nauka, która odrzuca inne niż naukowe drogi zrozumienia – ślepa”.

Podczas konferencji prasowej powiedział: „Jeśli pytamy o przyczynę wszechświata, powinniśmy pytać o przyczynę matematycznych praw. Robiąc to, cofamy się do wielkiego planu Boga rozmyślającego o wszechświecie. Pojawia się wówczas pytanie dotyczące ostatecznej przyczynowości: „Dlaczego istnieje raczej coś niż nic?” Kiedy zadajemy sobie to pytanie, nie pytamy o przyczynę taką, jak wiele innych przyczyn. Pytamy o korzenie wszystkich możliwych przyczyn”.


Ks. prof. dr. hab. Michał Heller, urodzony 12 marca 1936 roku w Tarnowie, światowej sławy kosmolog, filozof, fizyk, teolog. Jest profesorem na Wydziale Filozofii Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie oraz pracownikiem Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego w Castel Gandolfo. Od 1990 roku członek Papieskiej Akademii Nauk w Rzymie. Autor ponad 30 książek 400 publikacji naukowych.

Misją Fundacji Johna Templetona jest służenie jako charytatywny patron i promotor odkryć w najistotniejszych obszarach życia człowieka, poczynając od praw naturalnych, poprzez eksplorację wszechświata, aż po naturę miłości, przebaczenia i kreatywności. Więcej informacji o fundacji – na stronie internetowej www.templeton.org

Ustanowiona w 1972 roku nagroda Templeton Prize jest najbardziej znanym na świecie wyróżnieniem promującym prace naukowe z obszaru religii. Templeton Prize, mająca wartość
1.6 mln dolarów, jest najwyższą nagrodą finansową na świecie przyznawaną osobie indywidualnej.
U jej źródeł tkwi przekonanie założycieli o tym, że powinno istnieć równorzędne do Nobla wyróżnienie premiujące innowacyjne prace z zakresu religii i duchowości. Pierwszą laureatką Templeton Prize była Matka Teresa. W kolejnych latach nagrodę otrzymali m.in. amerykański kaznodzieja baptystyczny Billy Graham, Aleksander Sołżenicyn czy prof. Charles Taylor. Templeton Prize przyznawana jest przez dziewięciu zmieniających się każdego roku jurorów. Więcej informacji o nagrodzie – na stronie internetowej www.templetonprize.org

W latach ubiegłych w jury zasiadały osoby takie jak: Dalai Lama, Książę Walii czy Książę Belgii Albert. Tegoroczne jury składało się z następujących osób:

* Dr Dewi Fortuna Anwar – Dyrektor Programu i Badań z Habibie Center oraz wice prezes Social Science and Humanities w indonezyjskim Instytucie Nauk w Dżakarcie
* Jego Eminencja dr Daniel Ciobotea – Arcybiskup Iasi w Rumunii oraz Metropolita Mołdawii i Bukowiny
* Prof. Sarah Coakley – Professor of Divinity na Uniwersytecie Harvarda
* Dr n. med. Francis S. Collins – Dyrektor Narodowego Instytutu Badań nad Ludzkim Genomem, który jest częścią amerykańskiego National Institutes of Heath
* Prof. Kaikhosrov D. Irani – Emerytowany profesor Filozofii w City College w Nowym Jorku
* Prof. Kenneth S. Kendler – Profesor psychiatrii i genetyki z Akademii Medycznej w Wirginii, Virginia Commonwealth University
* Michael Novak – Teolog, były amerykański dyplomata, obecny dziekan katedry religii, filozofii i public policy w American Enterprise Institute w Warszyngotnie
* Prof. M. S. Swaminathan – Prezes National Commission on Farmers w rządzie indyjskim, Prezes M. S. Swaminathan Research Foundation, Chennai (Madras) w Indiach, Prezes UNESCO Chair in Ecotechnology, Prezes Pugwash Conferences on Science and World Affairs
* Dr Walter E. Thirring – Emerytowany profesor Wydziału Fizyki Teoretycznej na Uniwersytecie Wiedeńskim