Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki przyznano w tym roku za odkrycie i badania grafenu. Materiału przyszłości.
Choć grafen jest jednym z najdroższych materiałów na świecie, każdy może go wyprodukować sam. Jak? Po prostu pisząc ołówkiem na kartce papieru.
Węgiel – metamorfoza
Atomy tego samego pierwiastka mogą się ze sobą łączyć na różne sposoby. Powstające struktury, choć ich skład jest identyczny, mają różne właściwości chemiczne i fizyczne. Węgiel jest chyba mistrzem w zmienianiu swojej tożsamości. W tzw. węglu amorficznym jest – w największym skrócie – bałagan. Atomy są ułożone w sposób chaotyczny. W diamencie (który też zbudowany jest z atomów węgla) przeciwnie. Idealny porządek. Dzięki temu porządkowi i specyficznym wiązaniom typu sp³ diament jest jednym z najtwardszych znanych materiałów. Miękki jest za to grafit. Składa się z połączonych ze sobą jednoatomowych warstw węgla. To tak jak gdyby ułożyć jedna na drugiej kartki papieru. Każda byłaby warstwą węgla o grubości jednego atomu. Taka jednoatomowa warstwa węgla to grafen. Materiał przyszłości. I bohater tegorocznej Nagrody Nobla z fizyki.
Przewodnik i izolator
Pisanie ołówkiem w praktyce oznacza zostawianie na kartce kawałków grafenu. Tylko jak teraz z kartki taki płatek o grubości jednego atomu zabrać? Jak coś z niego zrobić? Grafen ma niezwykłe właściwości. Jest lekki, bardzo elastyczny (giętki) i wytrzymały. Na razie jest jedynym materiałem na świecie o grubości zaledwie jednego atomu. Milimetr grafitu składa się aż z 3 milionów jednoatomowych warstw. Grafen jest setki razy mocniejszy niż stal. Ale to dopiero początek. Warstwy grafenowe bardzo dobrze przewodzą ciepło i prąd elektryczny. Znacznie lepiej niż miedź – jeden z najlepszych przewodników na świecie. Z drugiej strony niewielka modyfikacja, dołączenie do niektórych atomów węgla atomu wodoru, powoduje, że grafen (wtedy już zwany grafanem) nie przewodzi prądu. Jeden materiał może być więc doskonałym przewodnikiem, doskonałym izolatorem i mieć cechy wszystkiego, co mieści się pomiędzy. Te niesamowite właściwości elektryczne powodują, że mówiąc „grafen”, wielu myśli „elektronika przyszłości”.
Badania puszkowanych łososi pomogły ocenić zmiany stanu mórz w ciągu 40 lat
A potem zdziwienie że coraz częściej pojawiają się zdrowotne problemy.
Splątane znaczy jakoś połączone niezależnie od dzielącej je odległości.
Badacze kolejny raz obalili wyniki uzyskane pod koniec lat 80. metodą radiowęglową.
Plamy krwi na Całunie zachowują czerwoną barwę. Naukowcy podjęli próbę wyjaśnienia tego fenomenu.