George Orwell, autor "Folwarku zwierzęcego" i "Roku 1984", uważał, że każda władza demoralizuje, zawsze stawał po stronie słabszych i przegranych, jako jeden z niewielu brytyjskich publicystów upominał się o pomoc dla Powstania Warszawskiego.
"Orwell nie mógł wydmuchać nosa bez moralizowania o ciężkiej pracy robotników w przemyśle chusteczkowym" - tak złośliwie scharakteryzował pisarza jego serdeczny przyjaciel Cyril Connolly. Nie przesadzał. Autor "Folwarku zwierzęcego" i "Roku 1984" - powieści demaskujących totalitarny charakter komunizmu, był bowiem z przekonania socjalistą... Eric Arthur Blair, który w latach 30., miał przybrać pseudonim literacki George Orwell, urodził się w roku 1903 w Indiach, kształcił się w Eton College, gdzie jednym z jego nauczycieli był Aldous Huxley.
Już wtedy Orwell zdradzał ambicje literackie a także sympatie lewicowe. Po ukończeniu szkoły został urzędnikiem Indyjskiej Policji Imperialnej w Birmie skąd po pięciu latach odszedł ze służby pełen obrzydzenia dla kolonialnego systemu. Swoje doświadczenia opisał później w powieści "Birmańskie dni".
Po powrocie do Anglii Orwell nawiązał kontakty ze środowiskami lewicowymi i przez kilka lat prowadził życie proletariusza, obracał się wśród bezrobotnych i bezdomnych mieszkańców Londynu. Od roku 1928 mieszkał w Paryżu, współpracował z "Le Monde", wydał pierwsze książki "Na dnie w Paryżu i w Londynie" (1933 ), "Birmańskie dni" (1934), "Córka proboszcza" (1935). W 1936 r. w imię "zwykłej ludzkiej przyzwoitości" Orwell pojechał do Hiszpanii walczyć po stronie republiki. Trafił tam do milicji robotniczej zorganizowanej przez radykalną i antystalinowską partię POUM, z którą wyjechał na front aragoński.
"W hołdzie Katalonii" - praca, w której Orwell opisał swoje hiszpańskie doświadczenia, to apologia rewolucji a jednocześnie oskarżenie komunistów, którzy szybko przejęli władzę w strefie republikańskiej. Za hiszpańskimi komunistami stał Związek Radziecki, który wraz z pomocą militarną przysłał do Hiszpanii agentów NKWD. W maju 1937 r., komuniści zlikwidowali POUM. Niewiele brakowało, a ofiarą czystek padłby sam Orwell, który musiał się ukrywać, zdołał jednak opuścić Hiszpanię i wrócić do Anglii.
"Każde poważniejsze zdanie, jakie napisałem po roku 1936, napisane było - wprost lub pośrednio - przeciwko totalitaryzmowi, za demokratycznym socjalizmem - tak jak go rozumiem" - wyznał George Orwell kilka lat przed śmiercią. To właśnie w Hiszpanii Orwell jedyny raz w życiu zetknął się z komunistycznym totalitaryzmem, poczuł na własnej skórze metody działania sowieckiej policji politycznej i propagandy. Orwell pisał, że komunizm zdradził sam siebie, że "poczynając od pierwszych dni rewolucji, coraz większemu okrojeniu ulegał tam zakres wolności, likwidowano też instytucje przedstawicielskie - jednocześnie rosły nierówności, umacniał się nacjonalizm i militaryzm". Doświadczenie hiszpańskie zaważyło na twórczości Orwella.
Po przystąpieniu Wielkiej Brytanii do II wojny światowej pisarz zgłosił się do wojska, lecz został odrzucony ze względu na stan zdrowia. W czasie wojny pisał eseje i felietony polityczne do pism lewicowych, m. in. angielskiego "Tribune" i amerykańskiego "Partisan Review", pracował też jako szef działu indyjskiego w BBC. Podczas wojny napisał też "Folwark zwierzęcy" w bajkowej formie demaskujący zagrożenia komunistycznego totalitaryzmu. Orwell ostrzegał też swoich rodaków przed idealizowaniem Związku Radzieckiego, jeszcze w czasie, gdzie ZSRR był oficjalnym sojusznikiem aliantów.
Był jednym z niewielu brytyjskich publicystów, którzy bronili w alianckiej prasie sprawy Powstania Warszawskiego. "Dlaczego brytyjska inteligencja stała się tak bardzo wiernopoddańczo lojalna wobec ZSRR, dlaczego przyjmuje jego politykę bez cienia krytycyzmu, dowodząc tym swojej nieszczerości" - pytał Orwell odpowiadając 1 września 1944 roku na łamach "Tribune" publicyście uważającemu, że klęska Powstania Warszawskiego to zasłużona kara dla Polaków za nielojalność wobec Stalina.
"Za nieszczerość i tchórzostwo zawsze trzeba zapłacić. Nie wyobrażajcie sobie, że przez całe lata można uprawiać służalczą propagandę na rzecz radzieckiego lub też jakiegokolwiek innego reżimu, a potem powrócić nagle do intelektualnej przyzwoitości" - podsumowywał Orwell, który pisał też ze współczuciem o losie polskich lotników, wykluczonych z Parady Zwycięstwa ze względu na lojalność aliantów wobec Związku Radzieckiego, pozbawionych w Wielkiej Brytanii prawa do osiedlenia się, a nawet podjęcia pracy.
Rozczarowany współczesnym światem, zarówno demokracją zachodnią, jak i systemem realnego socjalizmu, Orwell osiedlił się na odludnej wyspie na dalekim wybrzeżu Szkocji. W 1949 roku ukazała się powieść "Rok 1984" - antyutopia pokazująca zagrożenia totalitaryzmu. Dopiero ta powieść uczyniła Orwella bestsellerowym autorem - w samym tylko 1949 roku rozeszła się w 400 tys. egzemplarzy. Orwell nie mógł jednak cieszyć się jej sukcesem, zmarł na gruźlicę w 21 stycznia 1950.
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |
Badania puszkowanych łososi pomogły ocenić zmiany stanu mórz w ciągu 40 lat
A potem zdziwienie że coraz częściej pojawiają się zdrowotne problemy.
Splątane znaczy jakoś połączone niezależnie od dzielącej je odległości.
Badacze kolejny raz obalili wyniki uzyskane pod koniec lat 80. metodą radiowęglową.
Plamy krwi na Całunie zachowują czerwoną barwę. Naukowcy podjęli próbę wyjaśnienia tego fenomenu.