Kuchnia Nobla

Tomasz Rożek

GN 42/2013 |

publikacja 17.10.2013 00:15

Z medycyny za transport komórkowy, z fizyki za cząstki, a z chemii za programy, które pomagają zrozumieć reakcje chemiczne. Tak w jednym zdaniu można streścić tegoroczne Nagrody Nobla.

Wręczenie Nagród Nobla ma miejsce  w filharmonii Sztokholmskiej, zawsze  10 grudnia – w rocznicę śmierci Alfreda Nobla east news Wręczenie Nagród Nobla ma miejsce w filharmonii Sztokholmskiej, zawsze 10 grudnia – w rocznicę śmierci Alfreda Nobla

Telefon przedstawiciela Komitetu Noblowskiego do tegorocznych laureatów (Peter Higgs, laureat Nobla z fizyki, nie odbierał telefonu, więc wysłano mu e-maila) to zwieńczenie wielomiesięcznej pracy kilku tysięcy osób na całym świecie. Zasady przyznawania Nagrody Nobla praktycznie nie zmieniły się od ponad 100 lat.

Skąd się biorą kandydaci

Proces wyboru laureatów jest ściśle określony i rygorystycznie przestrzegany. Przede wszystkim jest bardzo długi i wieloetapowy. Obecnie osób, które mogą nominować kandydatów do Nagrody Nobla jest kilka tysięcy. Mogą tego dokonywać nobliści z lat poprzednich, wszyscy członkowie Szwedzkiej Królewskiej Akademii Nauk (czyli wszyscy naukowcy z tytułem profesorskim przyznanym w Szwecji), a także poproszeni o to eksperci zagraniczni i organizacje „branżowe”. Ich wybór także podlega ściśle określonym regułom. Ci wszyscy mogą, choć nie muszą, wysłać pocztą swoje kandydatury z uzasadnieniem do końca stycznia roku, w którym ma być przyznana nagroda. Następnie Komitet Noblowski przegląda je. Wiele z nich się powtarza, niektóre dotyczą osób już nieżyjących (te zostają odrzucone). Są i takie, w których kandydat proponuje sam siebie (te także zostają odrzucone). Komitet Noblowski składa się z 5 osób wybieranych spośród członków Szwedzkiej Królewskiej Akademii Nauk na 3 lata. Średnio do każdej nagrody nominowanych jest od 300 do 400 osób. Kolejnym krokiem jest wyselekcjonowanie z nadesłanych około 200 nazwisk. Te trafiają do recenzentów. Nazwiska zarówno kandydatów, jak i ekspertów recenzujących są tajemnicą. Każda kandydatura musi zawierać uzasadnienie, a w nim opis osoby, jej osiągnięć, przebieg pracy naukowej oraz listę publikacji świadczących o tym, że kandydat zasługuje na nagrodę. Recenzenci wybierają z tej grupy 15 nazwisk i odsyłają je do Komitetu.

Dostępna jest część treści. Chcesz więcej? Zaloguj się i rozpocznij subskrypcję.
Kup wydanie papierowe lub najnowsze e-wydanie.