Naukowcy z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego od kilku lat prowadzą badania na terenie miasta Skarszewy (woj. pomorskie). Są to zarówno wykopaliska, jak i prace o charakterze nieinwazyjnym z wykorzystaniem nowoczesnych technik, jak skanowanie laserowe, badania georadarowe i geofizyczne. Wszystko po to, aby jak najlepiej poznać historię tej pomorskiej miejscowości.

Skarszewy są jedynym miastem na Pomorzu Gdańskim, które swoją lokację zawdzięcza joannitom. Prawa miejskie nadano w 1320 roku.

"Dotychczas badaniami objęto fragment zabudowy w obrębie rynku, odkrywając relikty niewielkiej piwniczki z XIV wieku oraz fundamenty nowożytnych kamienic, zbudowanych po środku placu" - opowiada PAP dr Michał Starski z Wydziału Archeologii UW. Prace prowadzono też wzdłuż murów miejskich przy ul. Zduńskiej. Najciekawszym odkryciem - zdaniem badaczy - było skupisko 6 pieców garncarskich z XVIII wieku.

Jedną z hipotez, która wymaga weryfikacji, jest istnienie rzekomego tunelu łączącego zamek z kościołem św. Michała Archanioła. Informacje dotyczące tunelu pojawiają się tekstach historyków niemieckich z końca XIX wieku. W 1938 roku pisał na ten temat miejscowy proboszcz. Nie jest jednak pewne, czy autorzy opisów widzieli tunel, czy tylko o nim słyszeli oraz jaką konstrukcję opisywali. Badacze chcą zweryfikować te doniesienia.

Obydwie budowle związane są z najstarszym okresem istnienia miasta, oddalone są od siebie o około 100 m i położone są w najwyższej części wzgórza staromiejskiego. Tylko piwnice obecnej kamienicy zamkowej pochodzą z okresu późnego średniowiecza, bowiem część naziemna została odbudowana po potopie szwedzkim. Czternastowieczną metrykę ma też najpewniej kościół Św. Michała Archanioła - wynika z informacji przekazanych przez naukowców.

Przeprowadzone niedawno badania georadarowe i tomografia elektrooporowa dostarczyły intrygujących wyników, które ujawniły znajdujące się głęboko pod ziemią anomalie liniowe na osi łączącej zamek z kościołem. Zdaniem dr. hab. Radosława Mieszkowskiego z Wydziału Geologii UW, który jest zaangażowany w projekt, nie można jednoznacznie stwierdzić, że to tunel. Mówi o tym w promującym projekt badawczy filmie (https://youtu.be/LveOeW_3ftM), który właśnie ukazał się w serwisie YouTube.

Badacze zaznaczają bowiem, że prace prowadzone są w terenie kształtowanym przez człowieka przez ostatnie stulecia, co utrudnia jednoznaczną identyfikację zarejestrowanych anomalii. "Nie ma metody, która by mogła odpowiedzieć jednoznacznie na wszystkie stawiane problemy badawcze i dlatego musimy stosować te metody kompleksowo" - podkreśla w filmie na temat badań prof. Krzysztof Misiewicz z Wydziału Archeologii UW.

Dr Starski poinformował PAP, że dalsze prace w postaci wierceń odbędą się w tym roku w miejscach wskazanych przez ekspertów.

Badania archeologiczne stanowią część rewitalizacji miasta. W celu ich właściwego zaplanowania podjęto obecnie prace nieinwazyjne na rynku, placu zamkowym oraz w otoczeniu kościoła. Odkrycie dawnej zabudowy w tych miejscach pozwoli ukierunkować przyszłe prace badawcze.(PAP)

Szymon Zdziebłowski