Żmija zygzakowata jest jedynym jadowitym wężem żyjącym w Polsce. Jak powiedział PAP rzecznik Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie (RDLP) Edward Marszałek wzbudza ona powszechny strach, choć zupełnie niesłusznie.

"Liczba ukąszeń przez żmiję zygzakowatą jest niewielka, jednak co roku wiele tych gadów ginie z rąk wystraszonych ludzi. A przecież są one stworzeniami pożytecznymi i pełnią ważną rolę w naturze" - dodał.

Leśnicy zalecają, by podczas wycieczek do lasu zakładać solidne, wysokie buty, które w zasadzie zabezpieczają przed ukąszeniami. Tam, gdzie gady te występują liczniej, leśnicy oznaczyli tzw. żmijowiska.

Ulubionym środowiskiem żmij są polanki, podmokłe lasy, stosy kamieni na pograniczu pól i lasów. Miejscem ich rozrodu mogą być także przydomowe ogródki skalne -szczeliny między kamieniami stanowią schronienie, a z kolei warstwy trocin czy kory stwarzają dobre warunki termiczne.

Żmija ocenia potencjalne ofiary pod kątem własnych możliwości pokarmowych. Dlatego, jak zaznaczył Marszałek, nigdy nie ukąsi człowieka, jeśli ten nie da jej ku temu powodu. "Zazwyczaj atakuje odruchowo, gdy nie ma możliwości ucieczki" - zauważył.

Jak podkreślił rzecznik krośnieńskiej RDLP, ukąszenie żmii nie boli. "Zostają po nim dwa niewielkie ślady od zębów jadowych. Ból i zawroty głowy zaczynają się po 15-20 minutach. Jad działa głównie na układ nerwowy" - dodał.

Dorosły, zdrowy człowiek powinien ukąszenie przeżyć bez większych komplikacji. Natomiast niebezpieczne mogą być ukąszenia w twarz i szyję, z uwagi na szybkie przemieszczenie się jadu w krwiobiegu.

Ukąszenia mogą być rzeczywistym zagrożeniem dla życia dzieci, bo toksyczność jadu jest odwrotnie proporcjonalna do wagi ciała ofiary. Niebezpieczny też jad żmii jest dla osoby będącej pod wpływem alkoholu.

Zaraz po ukąszeniu należy szybko podać antytoksynę w zastrzyku.

Na Podkarpaciu żyją trzy odmiany barwne żmij: miedziano-brązowe, popielato-srebrzyste i czarne. Ich wspólną cechą rozpoznawczą jest zygzak na grzbiecie (tzw. wstęga kainowa, słabo widoczna u osobników czarnych) i znak "X" na głowie. Charakterystyczna u żmij jest też pionowa źrenica oka.