Wczesne ptaki miały za słabe pióra, żeby latać

Archaeopteryx, żyjący około 150 mln lat temu, był wczesnym ptakiem wielkości kruka. Łączył w sobie cechy gadów (zęby, długi kostny ogon) i ptaków (pióra). Z kolei Confuciusornis żył około 120 mln lat temu, był mniejszy od archaeopteryksa. Nie posiadał już zębów, za to jego przednie kończyny ciągle były wyposażone w pazury.

Naukowcy spierają się, czy te wczesne ptaki były zdolne do samodzielnego lotu, opartego na machaniu skrzydłami, czy może potrafiły jedynie szybować. Zdaniem autorów najnowszych badań, Roberta Nuddsa z University of Manchester i Garetha Dyke'a z University College Dublin, samodzielny lot wymaga silnych, elastycznych i zarazem lekkich piór. Z ich analiz wynika, że Archaeopteryx i Confuciusornis nie były wyposażone w pióra o takich cechach.

Podczas lotu pióro musi być dostatecznie mocne, żeby utrzymać ciężar ptaka i nie wyginać się zbytnio, ani się nie złamać. U dzisiejszych ptaków istotnym elementem pióra jest dutka - twarda, a zarazem elastyczna rurka. Dzięki temu, że jest pusta w środku, pióro ma mniejszy ciężar.

Nudds i Dyke przebadali skamieniałości obu gatunków. Obliczyli, że dutki w piórach tych wczesnych ptaków były cieńsze i przez to za słabe na samodzielny lot. Nawet gdyby były wypełnione w środku, mogłyby najwyżej pozwalać na lot szybowcowy.

Autorzy konkludują, że samodzielny lot najprawdopodobniej pojawił się w późniejszej fazie ewolucji.