Pomysł na szczepionkę przeciw COVID-19

Badacze z Gdańska i Krakowa łączą siły, aby wspólnie opracować skuteczną i bezpieczną szczepionkę przeciw COVID-19. Jej działanie ma polegać na pobudzeniu limfocytów T osoby zaszczepionej do niszczenia komórek zainfekowanych przez wirusa - tłumaczy w komunikacie Fundacja na rzecz nauki Polskiej.

Prace prowadzą wspólnie dr hab. Danuta Gutowska-Owsiak z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, która specjalizuje się w badaniu układu immunologicznego człowieka, oraz prof. Jonathan Heddle z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, ekspert od nanobiotechnologii. Badania są finansowane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej z funduszy europejskich pochodzących z programu Inteligentny Rozwój.

Pomysł badaczy opiera się na wykorzystaniu właściwości egzosomów, czyli niewielkich pęcherzyków obecnych w większości płynów biologicznych w organizmie, które działają jak "przekaźniki" sygnału pomiędzy komórkami i mogą zmieniać ich funkcję np. mogą pobudzić komórki odpornościowe do działania - wyjaśnia FNP w przesłanym PAP komunikacie.

Naukowcy planują zaprojektować i wygenerować sztuczne egzosomy, a następnie przetestować ich zastosowanie jako nowy sposób na wywołanie komórkowej odpowiedzi przeciwwirusowej, skierowanej na wirusa SARS-CoV-2. Może się to przyczynić do opracowania unikalnego podejścia do szczepionki na COVID-19.

"Chcemy przetestować taką opcję - stworzyć sztuczne nanostruktury, które będą aktywować limfocyty T i sprawdzić skuteczność takiego działania w walce z koronawirusem SARS-CoV-2" - wyjaśnia dr hab. Danuta Gutowska-Owsiak cytowana w komunikacie FNP.

"Organizm człowieka ma różne metody odpowiedzi na wirusa. Wśród nich są m.in. aktywacja makrofagów i granulocytów czy uwalnianie interferonów. Jedną z metod jest również uruchomienie określonych klas limfocytów T, które niszczą komórki zainfekowane przez wirusa i w ten sposób ograniczają jego rozprzestrzenianie się. Dlatego aktywacja limfocytów T może być efektywną strategią terapeutyczną i chronić przez zakażeniem" - dodaje badaczka.

"Obecnie nad skuteczną szczepionką na COVID-19 pracuje bardzo wiele laboratoriów na świecie, a niektóre z tych badań są już na bardzo zaawansowanym etapie. Jednak nadal nie wiemy jaka będzie skuteczność wyprodukowanych preparatów i które z nich dadzą silną i długotrwałą odpowiedź immunologiczną. Dlatego konieczne jest testowanie i badanie różnych sposobów i różnych strategii na pobudzenie organizmu do walki z wirusem, na przykład takich jak zastosowanie sztucznych egzosomów. Mamy nadzieję, że otrzymane przez nas wyniki okażą się przydatne nie tylko w walce z pandemią COVID-19, ale również z innymi patogenami, które mogą być zagrożeniem w przyszłości" - mówi prof. Jonathan Heddle.

Na badania naukowcy otrzymali łącznie ponad 2,6 mln zł. Środki zostały przyznane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej w wyniku tematycznego konkursu na finansowanie nowych zadań badawczych związanych z pandemią COVID-19.