Osada neolityczna w Biskupinie

Na terenie osady odtworzone będą tzw. długie domy, zamieszkiwane w okresie neolitu przez kilka spokrewnionych ze sobą rodzin. Pierwszy z budynków będzie pełnić funkcję ekspozycyjną, a drugi sali wystawowej z zapleczem technicznym.

"Biskupiński rezerwat archeologiczny to jedno z najbardziej znanych tego typu muzeów nie tylko w kraju, ale i w Środkowej Europie. To miejsce zyskało zasłużoną markę dzięki konsekwentnemu rozwojowi oferty wystawienniczej i infrastruktury muzealnej, stając się godnym naśladowania wzorem produktu turystycznego, a teraz korzystamy z możliwości wzbogacenia oferty dzięki wsparciu finansowemu z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego" - podkreślił marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki.

Rekonstrukcje powstają w tych samych miejscach, gdzie pierwotnie, około 6 tys. lat temu, znajdowały się osady. Najbardziej zaawansowane prace są prowadzone obecnie przy budowie chaty, która ma pełnić funkcję ekspozycyjną.

Wewnątrz znajdą się sprzęty codziennego użytku, m.in. narzędzia i naczynia. Zobaczyć można będzie także ówczesne "meble": łoża i paleniska służące do przygotowywania żywności i ogrzewania.

Jak poinformował dyrektor Muzeum Archeologicznego w Biskupinie Wiesław Zajączkowski, budowla jest zadaszona i obłożona drewnianymi balami. Na ukończeniu jest też już drugi budynek, który jest już w połowie zadaszony.

Zaplanowano już także zagospodarowanie terenu wokół budynków, gdzie posadzone zostaną m.in. stare odmiany roślin użytkowych, hodowanych obecnie na poletkach doświadczalnych muzeum. Zrekonstruowana osada zostanie udostępniona zwiedzającym w 2014 roku.

Rekonstrukcja osady neolitycznej jest częścią dużego projektu, na który składają się także już gotowe Centrum Obsługi Ruchu Turystycznego i rekonstrukcja osady wczesnośredniowiecznej. Wszystkie inwestycje kosztować będą w sumie ok. 4,3 mln zł, z czego 1,5 mln zł uzyskano z funduszy unijnych.

Szczątki osady w pobliżu wsi Biskupin odkrył w 1933 roku miejscowy nauczyciel Walenty Szwajcer. Powiadomił o znalezisku prof. Józefa Kostrzewskiego (1885-1969), jednego z najwybitniejszych polskich archeologów XX stulecia.

Już w 1934 roku rozpoczęto systematyczne badania naukowe tego miejsca, wykorzystując wszelkie dostępne wówczas możliwości techniczne, łącznie z fotografią lotniczą wykonywaną z pokładu balonów obserwacyjnych. Początkowo naukowcy oceniali, że w Biskupinie natrafiono na pozostałości osady prasłowiańskiej.

Po wojnie wznowiono badania, a z czasem odtworzono fragmenty osady i jej umocnień. Wyniki najnowszych badań archeologicznych wskazują jednak, że osada pochodzi z okresu kultury łużyckiej i nie ma nic wspólnego z ludami słowiańskimi.

Obecnie muzeum i skansen w Biskupinie należą do najpopularniejszych placówek tego typu w Polsce. Oprócz stałych i czasowych ekspozycji, ogromną atrakcją Biskupina są coroczne Festyny Archeologiczne.