7 prostych reguł zmniejszających ryzyko czerniaka

Czerniak coraz częściej atakuje młodych ludzi. Oprócz skóry może wystąpić w obrębie ust, nosa czy gałki ocznej. Przerzuty do węzłów chłonnych, płuc czy mózgu bardzo trudno leczyć farmakologicznie.

Tydzień Świadomości Czerniaka już od sześciu lat realizowany jest w ramach kampanii "Znamię! Znam je?", której organizatorem jest Akademia Czerniaka, działająca pod patronatem Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej i Polskiego Towarzystwa Patologów.

W tym roku przebiega pod hasłem "#7W przeciwko czerniakowi". W jego ramach eksperci wspólnie z Ambasadorami kampanii zachęcają do przestrzegania siedmiu prostych i łatwych do zapamiętania reguł: wrzuć na siebie koszulę; wetrzyj krem z filtrem UV; włóż kapelusz na głowę; wsuń na nos okulary z filtrem UV; wypoczywaj w cieniu od godz. 10 do 14; wystrzegaj się solarium; w te pędy do lekarza, jeśli pojawił się nowy pieprzyk lub dotychczasowy uległ zmianie, pamiętaj również o comiesięcznej samokontroli skóry.

Jak mówiono na wtorkowej konferencji prasowej w Warszawie, by idea 7W dotarła do społeczeństwa, zwłaszcza do młodych osób, powstało siedem materiałów wideo, w których wystąpili: Agnieszka Włodarczyk, Katarzyna Warnke, Zofia Zborowska, Grzegorz Małecki, Filip Bobek, Bartłomiej Firlet oraz Leszek Stanek. Wsparcia kampanii udzieliły także fundacje "Gwiazda Nadziei" i "Rak'n'Roll - Wygraj życie!", Polskie Amazonki Ruch Społeczny, Stowarzyszenie Pomocy Chorym na Mięsaki Sarcoma, Polska Koalicji Pacjentów Onkologicznych oraz dr Grażyna Kamińska-Winciorek, dr Monika Słowińska, prof. Piotr Rutkowski i prof. Witold Owczarek.

Nagrania prezentujące kolejne hasła 7W będą pojawiać się do 21 maja na stronie internetowej Akademii Czerniaka ( www.akademiaczerniaka.pl ) oraz na Facebooku kampanii "Znamię! Znam je?"( www.facebook.com/znamieznamje ).

"Namawiam korzystających z kąpieli słonecznych do stosowania się do reguł 7W. Przede wszystkim polecam je osobom, które mają blond lub rude włosy, jasną skórę czy piegi oraz u których w rodzinie pojawiły się przypadki czerniaka lub innego nowotworu skóry" - tłumaczy dr n. med. Grażyna Kamińska-Winciorek, z Kliniki Transplantacji Szpiku i Onkohematologii Centrum Onkologii-Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Gliwicach.,

Według Krajowego Rejestru Nowotworów w ciągu ostatnich 20 lat w Polsce drastycznie wzrosła zapadalność na czerniaka. Wśród kobiet w wieku 22-44 lata wzrosła niemal 3-krotnie, u mężczyzn zanotowano 2-krotny wzrost. Umieralność młodych osób oscyluje w okolicach 15 proc. Tymczasem wczesne stadium choroby daje szansę na wyleczenie 97 proc. pacjentów.

"W tym roku chcemy zachęcić młodych ludzi, a szczególnie młode kobiety do zapoznania się z podstawowymi zasadami profilaktyki czerniaka i do wprowadzenia tych zasad w życie, ponieważ to właśnie oni z racji swojego stylu życia są teraz w grupie szczególnego ryzyka" - wyjaśnia prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Centrum Onkologii - Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. - Dlatego do udziału w Tygodniu Świadomości Czerniaka zaprosiliśmy znanych i lubianych przez młode pokolenie artystów".

Mimo iż w Polsce dostępne są wszystkie nowoczesne leki, a chorzy leczeni są według najlepszych światowych standardów, możliwości walki z czerniakiem są ograniczone bo pacjenci zgłaszają się do lekarza w zaawansowanym stadium.

Wczesne rozpoznanie czerniaka w wielu przypadkach oznacza samodzielne wykrycie zmian. Wystarczy regularnie obserwować swoje ciało i zwracać uwagę, czy już istniejące bądź nowe znamię posiada charakterystyczne dla czerniaka cechy, określone za pomocą kryteriów ABCDE. Jeśli tak, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Cechy te to:

A - asymetria np. znamię "wylewające się" na jedną stronę, B - brzegi poszarpane, nierównomierne, posiadające zgrubienia, C - czerwony lub czarny i niejednolity kolor D - duży rozmiar, wielkość zmiany: powyżej 0,5 cm, E - ewolucja, czyli postępujące zmiany zachodzące w znamieniu.

Umiejętności w rozpoznawaniu czerniaka pozwala sprawdzić interaktywna gra dostępna na stronie Akademii Czerniaka: http://www.akademiaczerniaka.pl/akademia-czerniaka/kampania-znamie-znam-je/gra-interaktywna/.

"Stan swojej skóry powinny bardzo dokładnie kontrolować osoby korzystające z solariów, szczególnie te poniżej 30. roku życia. Ryzyko czerniaka u młodych osób, które korzystają z solarium częściej niż raz w miesiącu wzrasta aż o 75 proc. ! Promieniowanie solarium jest 10-15 razy silniejsze niż promieniowanie słoneczne w najbardziej gorący dzień. Pamiętajmy, że oparzenia skóry w dzieciństwie, spowodowane promieniowaniem UV przekładają się bezpośrednio na ryzyko wystąpienia nowotworu w przyszłości" - podkreśla prof. Rutkowski. Zwraca uwagę, że nawet w Brazylii, której mieszkańcy mają ciemniejszą i odporniejszą od naszej skórę i bardzo dbają o wygląd, solaria zostały całkowicie zakazane.