Rak płuca staje się dla kobiet groźniejszy od raka piersi

Jak zaznaczają autorzy badań, chociaż poczyniono znaczne postępy, jeśli chodzi o ograniczanie umieralności z powodu raka piersi, to umieralność na raka płuca wśród kobiet na świecie wciąż rośnie. "Jeśli nie wdrożymy w tej populacji środków, mających na celu ograniczenie zachowań związanych z paleniem, śmiertelność z powodu raka płuca będzie rosnąć" - powiedział dr Jose M. Martínez-Sánchez z Universitat Internacional de Catalunya w Barcelonie.

Prowadzone dotychczas badania, poświęcone prognozom dotyczącym śmiertelności z powodu raka piersi i raka płuca, dotyczyły z reguły kobiet z jednego kraju lub jednego kontynentu. Niewiele badań pozwoliło oszacować tendencje umieralności wywołane przez te dwa powszechne nowotwory w skali globalnej.

Martínez-Sánchez i jego współpracownicy przeanalizowali dane dotyczące umieralności kobiet na raka piersi i raka płuca, pochodzące z bazy danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w latach 2008-2014. Aby zostać uwzględnione w tym badaniu, poszczególne kraje musiały zgłaszać swoje dane przez co najmniej cztery lata (pomiędzy rokiem 2008 a 2014) i mieć ponad milion mieszkańców. Kryteria te spełniły pięćdziesiąt dwa kraje: 29 z Europy, 14 z Ameryki, siedem z Azji i dwa z Oceanii.

Na podstawie analizy danych z 52 krajów naukowcy z Barcelony przewidują, że od 2015 do 2030 roku wśród kobiet globalny wskaźnik umieralności na raka płuca wzrośnie o 43 procent. Przewiduje się, że globalna stopa umieralności z powodu raka piersi w tym samym czasie zmniejszy się o 9 procent, z 16,1 w roku 2015 - do 14,7 w 2030. Największa umieralność na raka płuca (ale z trendem malejącym) przewidywana jest w Europie, najmniejsza (choć z trendem wzrostowym) - w Azji.

W Polsce już od kilku lat więcej kobiet umiera na raka płuca, niż na raka piersi.

Rak piersi ma związek ze stylem życia - specjaliści obserwują wzrost umieralności w Azji, adaptującej się do zachodniego stylu życia. Wiąże się on z otyłością oraz zwiększonym spożyciem alkoholu - oba te czynniki sprzyjają rakowi piersi. Z drugiej w Europie strony umieralność na raka piersi spada, co może mieć związek ze wzrostem świadomości, aktywniejszym uczestnictwem w badaniach przesiewowych oraz skuteczniejszym leczeniem.

W skali globalnej wśród kobiet wskaźnik umieralności na raka płuca ma wzrosnąć z 11,2 w 2015 r. do 16,0 w 2030 r. Najwyższe wskaźniki w 2030 r. są prognozowane w Europie i Oceanii, podczas gdy najniższe wskaźniki umieralności - w Ameryce i Azji. Przewiduje się, że w samej Oceanii nastąpi spadek umieralności kobiet z powodu raka płuca - z 17,8 w 2015 r. do 17,6 w 2030 r.

Jak zaznaczył dr Sanchez, różnice dotyczące umieralności na raka płuca mają związek z przemianami obyczajowymi. Palenie tytoniu w uwzględnionych w badaniach krajach Europy i Oceanii było akceptowalne społecznie na wiele lat przed tym, nim nałóg upowszechnił się w Ameryce i Azji - dlaczego też obserwujemy wyższe wskaźniki umieralności na raka płuca w tych krajach.

W porównaniu z krajami o średnim dochodzie narodowym, kraje o wysokim dochodzie mają najwyższy prognozowany współczynnik umieralności na podstawie wieku w raku płuca i piersi w 2030 r. Jednak kraje o wysokim dochodzie mają także większe szanse na zmniejszenie umieralności z powodu raka piersi. Pierwsze kraje, w których umieralność z powodu raka płuca przewyższyła umieralność z powodu raka piersi to głównie kraje rozwinięte.

Jak zaznaczają autorzy, ograniczeniem badania jest założenie, że obecne tendencje dotyczące umieralności z powodu raka płuca i raka piersi będą się utrzymywać przez następne dwie dekady. Tymczasem niektóre nawyki, takie jak zamiana tradycyjnych papierosów na papierosy elektroniczne, mogą zmienić trendy umieralności z powodu raka płuca - podobnie jak przyszłe metody badań przesiewowych i leczenia. Ponadto w badaniu nie uwzględniono krajów z Afryki, m.in. z powodu braku danych.