Identyfikacja według DNA

DNA to skrót oznaczający kwas deoksyrybonukleinowy. To wyjątkowa substancja, bo jest ona nośnikiem informacji genetycznej. Informacja ta zgromadzona jest w odziedziczonych po rodzicach chromosomach, zbudowanych z DNA i białek. Każdy z nas (z wyjątkiem bliźniaków jednojajowych) ma inny profil genetyczny. Dzięki temu możliwa jest identyfikacja człowieka na podstawie jego DNA.

Wystarczy do tego DNA z zaledwie kilku komórek. Mogą to być niemal wszystkie rodzaje komórek ciała, z nielicznymi wyjątkami. Należą do nich na przykład czerwone krwinki oraz łodygi włosa (ale już cebulka włosa doskonale nadaje się do tego typu badań). Ważne, by te komórki nie były zdegradowane, zniszczone. Może do tego doprowadzić na przykład wysoka temperatura (zwęglenie) czy procesy gnilne. Dlatego próbki przechowywane są w stanie zamrożenia. Konieczne jest też zachowanie środków zapobiegających zanieczyszczeniu próbki przez materiał genetyczny, pochodzący od innej osoby. Chodzi tu o odzież ochronną oraz czyste narzędzia i opakowania.

Ślad na szczoteczce
Do badania wystarczy niewielka próbka, np. plamka krwi czy śliny o średnicy zaledwie 2 mm. Dla ustalenia tożsamości konieczne jest badanie porównawcze tej próbki i próbek pobranych od osób najbliższych. Mogą to być rodzice, a także małżonek i ich wspólne dziecko. Próbki od osób żyjących to zwykle krew (wystarczy 0,1 mililitra) albo wymaz z wewnętrznej strony policzka. Materiałem porównawczym w badaniach identyfikacyjnych mogą być także śladowe ilości DNA, pozostawione na rzeczach osobistych – na przykład na szczoteczce do zębów, maszynce do golenia albo grzebieniu ofiary katastrofy.

Z pobranych próbek izoluje się zawarte w nich DNA. Następnie trzeba zmierzyć stężenie i czystość uzyskanego DNA. Potem następuje namnażanie DNA. Przy zastosowaniu odpowiedniej aparatury i odczynników z jednego fragmentu DNA otrzymuje się wiele milionów jego kopii. Tak otrzymana próbka trafia do analizatora genetycznego. To niewielkie urządzenie, mieszczące się na laboratoryjnym stole. Do nowoczesnych urządzeń tego typu można wsunąć płytkę z około 100 próbkami.