Kolorowy świat sajmiri

Według Maureen i Jay Neitz, którzy mieszkając stale z obiema małpkami obserwowali je na co dzień, pierwsze, bardzo nieśmiałe, efekty pojawiły się już po pięciu tygodniach. A dwadzieścia tygodni po zabiegu Sam i Dalton zaczęły wskazywać zielone i czerwone strefy wyświetlane na ekranie! Nawet Jay Neitz był zaskoczony tak szybkim sukcesem.

Ekipa kontynuowała testy jeszcze przez półtora roku, aby upewnić się co do rezultatów i ich postępu. Dziś Sam i Dalton postrzegają kolory tak samo dobrze – lub prawie tak samo dobrze – jak samice z ich gatunku. Co więcej, po dwóch latach od zabiegu nie zaobserwowano żadnych efektów ubocznych.

Tak małpki widziały świat przed zabiegiem…


… a tak po.

„Dodanie trzeciej opsyny u dorosłych nie odróżniających koloru zielonego i czerwonego prowadzi do normalnego widzenia trójbarwnego” – podsumowują autorzy w „Nature”. Według Jay Neitz, doświadczenie to pokazuje, iż nawet u małp nie rozpoznających wszystkich kolorów istnieją w mózgu neurony zdolne do ich analizy. Powodzenie doświadczenia może również wskazywać na wielką plastyczność centralnego systemu nerwowego.

Kolej na nas

Z medycznego punktu widzenia rezultaty te są bardzo obiecujące. Pokazują, że leczenie problemów ze wzrokiem – nawet jeśli są wrodzone – za pomocą terapii genowej jest możliwe. Co więcej – i jest to niezwykle istotne – w przypadku sajmiri użyto DNA ludzkiego, co oznacza jeden problem mniej jeśli zdecydujemy się kiedyś na użycie tej metody u ludzi. A może być ona skuteczna nie tylko w przypadku ślepoty barw, ale również w takich zaburzeniach widzenia centralnego jak na przykład zwyrodnienie plamki żółtej, niejednokrotnie prowadzące do całkowitej utraty wzroku, czy uszkodzeniami siatkówki wywołanymi cukrzycą.

Choć na razie nie mówi się nawet o przypuszczalnych terminach zastosowania takiego leczenia u ludzi, terapię genową do leczenia wzroku już się stosuje. Wypróbowana z powodzeniem najpierw u psów, ostatnio odmieniła życie trójce pacjentów cierpiących na ślepotę wrodzoną Lebera – rzadką nieuleczalną chorobę genetyczną, której wynikiem jest całkowity zanik wzroku u niemowląt. Wszystko wskazuje na to, że ślepota barw może być następna w kolejce.