Co wytrzyma samolot

Nie wiadomo nie tylko, co się stało, ale także gdzie się stało. Pierwsze wydobyte szczątki pochodziły z zupełnie innej maszyny. Jakiej? Też nie wiadomo. Kilka dni później odnaleziono dwa ciała pływające na powierzchni wody. Najprawdopodobniej to nieżyjący pasażerowie feralnego A330. Taka katastrofa jak ta nie miała prawa się zdarzyć, a jednak się zdarzyła.

Co tam się stało?

Pomijając (choć nie wykluczając) najmniej prawdopodobne scenariusze, jak chociażby ten, że francuski airbus zderzył się w powietrzu z innym samolotem, rozważyć można dwa przypadki. Pierwszy to atak terrorystyczny, a drugi to czynniki zewnętrzne, od człowieka niezależne. Cokolwiek stało się z A330, jedno jest pewne, musiało się to stać bardzo szybko i niespodziewanie. Można jeszcze dodać, że kompleksowo. Na tyle szybko, że nikt – ani człowiek, ani urządzenia automatyczne – nie zdążył wysłać pełnej informacji, pełnego sygnału alarmowego. Samolot wysłał ponad 40 komunikatów, ale były one ze sobą sprzeczne. To, co się stało, musiało być na tyle niespodziewane i nieprzewidywalne, że przez kilka godzin lotu nic nie wskazywało na zbliżające się niebezpieczeństwo. I ostatnia sprawa: samolot w powietrzu musiał się rozpaść w drobny mak. W jednym momencie unicestwione zostały wszystkie jego podsystemy.

Terroryści?

Podobno francuskie linie lotnicze Air France od jakiegoś już czasu otrzymywały ostrzeżenia, że w ich samolotach planowany jest zamach bombowy. Czyżby więc atak terrorystyczny? Za eksplozją na pokładzie samolotu przemawiają dwa szczegóły. Po pierwsze, w ten sposób da się wytłumaczyć brak jakiegokolwiek sygnału alarmowego. Eksplozja rozerwała samolot i piloci nie mieli czasu ani możliwości wysłania czegokolwiek. Bomba może tłumaczyć też lawinę komunikatów z różnych podzespołów samolotu, tuż przed jego zniknięciem z radarów. Eksplozja uszkodziła wiele systemów maszyny naraz i komputer wysyłał raporty o ich stanie. Więcej jest jednak argumentów przeciw bombie na pokładzie. Jeżeli to miał być atak terrorystyczny, dlaczego nikt się do niego nie przyznał? Po co robić zamach i zostać w ukryciu? Druga sprawa, ładunek wybuchowy musiałby być całkiem spory, a takiego nie jest łatwo na pokład wnieść. Jeszcze mniej prawdopodobne, że samolot został zestrzelony. Gdyby katastrofa zdarzyła się nad terytorium Afganistanu, to co innego. Ale na środku Atlantyku nie ma terrorystów gotowych strącić samolot pasażerski.

Pogoda?

Znacznie bardziej prawdopodobne niż działanie człowieka jest działanie sił zewnętrznych. Kontakt z samolotem został utracony w regionie, który często nawiedzają silne burze. To znajdująca się w okolicach równika tzw. tropikalna strefa konwergencji. Obszar, w którym dwa systemy pasatowe ze sobą się zderzają. Na północnej półkuli pasaty, ciepłe wiatry o umiarkowanej sile, wieją z kierunku północno-wschodniego. Na południowej – ze strony południowo-wschodniej (ta różnica wynika z tzw. siły Coriolisa będącej efektem wirowego ruchu Ziemi). Równik jest miejscem, gdzie obydwie strefy się stykają. Co prawda na powierzchni wody zwykle oznacza to tzw. ciszę, ale w górze bynajmniej. Czy pogoda może na równiku zmieniać się tak szybko, że pilot nie zdąży zareagować na zagrożenie? Piloci, którzy latają w tamtym regionie, twierdzą, że to możliwe. Ale równocześnie mówią, że przez tamte regiony przelatują bez szwanku tysiące samolotów. Pogoda może być zagrożeniem, ale niezwykle rzadko jest powodem katastrof. Samoloty są na nią w zasadzie odporne.

Chyba że wiele czynników się na siebie nałożyło. Może turbulencje w połączeniu z gradem, piorunami i bardzo silnym wiatrem doprowadziły do katastrofy? Na każdy z tych czynników z osobna samolot jest odporny, na wszystkie naraz – niekoniecznie. Bardzo duże turbulencje mogły rozszczelnić zbiorniki paliwa. Gdy ono wyciekało, w samolot mógł uderzyć piorun i maszyna eksplodowała. Pozostaje jednak pytanie, dlaczego pilot nie zawrócił lub nie zmienił kursu. Doświadczeni piloci mówią, że samoloty takie jak A330 są wyposażone w urządzenia ostrzegające przed trudnymi warunkami atmosferycznymi. Bardzo dokładne radary potrafią ostrzec pilota, w którym dokładnie miejscu jest niebezpiecznie. Nie wiadomo, dlaczego pilot nie korzystał z radarów pogodowych. Może się popsuły, a może pogoda zmieniła się bardzo szybko i samolot znalazł się w pułapce?