Kiedy narodził się Chrystus?

Astronomia

Poważnych hipotez dotyczących natury Gwiazdy Betlejemskiej jest kilka, a każda z nich stara się podać nie tylko przekonywujące wytłumaczenie, ale również jak najbardziej konkretną datę. Przy czym raczej trudno ustalić dokładnie relację czasową pomiędzy narodzinami Jezusa, ukazaniem się gwiazdy, wyruszeniem Mędrców oraz ich przybyciem do Heroda i Świętej Rodziny. Co oznacza, że określenie daty ukazania się Gwiazdy nie oznacza jeszcze określenia daty narodzin Chrystusa. Choć, oczywiście, autorzy każdej z koncepcji starają się poradzić sobie i z tym wyzwaniem.

Pierwszą z propozycji podał już sam Kepler zaobserwowawszy na niebie koniunkcję Jowisza (dla starożytnych – „gwiazdy” królewskiej) i Saturna (planeta narodu żydowskiego) w konstelacji Ryb (symbol Palestyny). Ponieważ zdarza się ona co 794 lata, astronom łatwo obliczył, że zjawisko to można było zobaczyć również w 7 r. p.n.e. Co więcej, astronomowie doszli później do wniosku, że w tym roku koniunkcja taka miała miejsce aż trzy razy! Dokładnie w maju, we wrześniu i w grudniu. Naprawdę niezwykły musiał to być dla astrologów rok. Co więcej, w ten sposób gwiazda ta (a właściwie „gwiazda”) rzeczywiście mogła prowadzić Mędrców w ich wędrówce… Więcej o obliczeniach babilońskich uczonych, znaczeniu takiej koniunkcji dla ówczesnych astrologów i podróży Mędrców tutaj oraz tutaj

Choć hipotezę przypisującą rolę Gwiazdy Betlejemskiej komecie Halleya się odrzuca (była widoczna w roku 12 p.n.e. a to zdecydowanie za wcześnie), w dalekowschodnich kronikach znajduje się informacje na temat komet pojawiających się w 5 i 4 r. p.n.e. Zapiski te interpretuje się również jako wybuchy supernowych – to zjawiska, których nie da się ani przewidzieć, ani wyliczyć wstecz, dlatego pozostają jedynie kroniki współczesnych.

Z kolei amerykański astronom Michael Monar poszedł tropem starożytnych horoskopów, na które w tamtych czasach zapanowała niezwykła moda. I doszedł do wniosku, że między 10 r. p.n.e. a 5 r. n.e. ówcześni astrologowie mogli aż dwa razy ułożyć horoskop prawdziwie królewski. Otóż zarówno 18 marca jak i 17 kwietnia 6 r. p.n.e. doszło do bardzo ciekawych zaćmień Jowisza przez Księżyc w znaku Barana. Ponieważ znak Barana uważano za znak Judei, Mędrcy z odczytanego horoskopu mogli wywnioskować, że w Judei urodził się król i – pełni wiary w swą sztukę – udać się złożyć mu pokłon.

Nie wiemy, co rzeczywiście skłoniło Mędrców do wyruszenia w tak daleką drogę, pewne jest jednak, że pomiędzy 8 i 6 r. p.n.e. kandydatów na Gwiazdę zdecydowanie nie brakowało.