Przekształcenie komórek glejaka w komórki nerwowe - neurony - może być potencjalną metodą leczenia tego bardzo agresywnego guza mózgu - informuje pismo "Cancer Biology & Medicine".
Glejaki to najczęstsze pierwotne guzy mózgu, jakie występują u dorosłych. Zwłaszcza glejaki wielopostaciowe o wysokim stopniu złośliwości (GBM) są szczególnie agresywne i inwazyjne, a co za tym idzie, trudne w leczeniu. Terapie polegające na hamowaniu wzrostu guza lub niszczeniu komórek nowotworowych są mało skuteczne i mają poważne skutki uboczne, ponieważ działają także na zdrowe komórki.
Przyczyną GBM jest niekontrolowany podział komórek glejowych, które odżywiają neurony i tworzą wspierającą macierz tkanki mózgowej. W przeciwieństwie do neuronów, które się nie dzielą, komórki glejowe mogą podlegać podziałowi komórkowemu, co czyni je podatnymi na powstawanie guza. Naukowcy z Pennsylvania State University (USA) oraz Jinan University (Chiny) wykorzystali tę różnicę, przeprogramowując zdolne do podziału komórki glejaka w niedzielące się neurony.
Główny autor, prof. Gong Chen, wyjaśnił: "Nasza strategia przeprogramowania zasadniczo różni się od innych terapii przeciwnowotworowych. Naszym celem nie jest zabijanie komórek glejaka, ale zamiana ich w neurony. Dlatego potencjalne skutki uboczne dla normalnych komórek są niewielkie. Nasze badanie pokazuje skuteczne przeprogramowanie komórek glejaka w neurony zarówno in vitro, jak i in vivo, przy użyciu neuronalnych czynników transkrypcyjnych".
Przeprogramowane komórki glejaka zaczęły wyglądem przypominać neurony i wytwarzały markery specyficzne dla neuronów. Znacząco zmniejszyło się ich tempo podziału.
Różnicom dotyczącym uwalnianych neuroprzekaźników towarzyszyły odmienne wzorce ekspresji genów w różnych podtypach neuronalnych, obserwowane na podstawie analizy sekwencjonowania RNA.
Naukowcy ocenili również transformowane komórki glejaka pod kątem ich cech komórkowych i funkcjonalnych. Przekształcone komórki miały wewnątrzkomórkowy układ organelli podobny do neuronów, w pewnym stopniu wykazywały nawet zdolność do przekazywania sygnałów neuronalnych.
W kolejnej fazie badań wykonano eksperyment in vivo - do mózgu myszy, którym przeszczepiono komórki GBM, wprowadzone zostały retrowirusy wyrażające wyżej wspomniane czynniki transkrypcyjne. Zgodnie z oczekiwaniami autorów, komórki GBM skutecznie przekształciły się w komórki neuronalne, o czym świadczy ekspresja neuronalnych biomarkerów. Jednocześnie zahamowane zostało tempo namnażania tych komórek.
"Nasze badanie otwiera nowy kierunek w hamowaniu rozwoju glejaków. Przyszłe badania nad przejściem od gryzoni do naczelnych innych niż ludzie pomogą sprawdzić, czy możemy wykorzystać tę strategię przeprogramowania do leczenia dużych glejaków w mózgach małp. Jeśli to się powiedzie, może zapewnić obiecujące leczenie milionom pacjentów z glejakiem na całym świecie" - podsumowuje prof. Chen.
Paweł Wernicki
Badania puszkowanych łososi pomogły ocenić zmiany stanu mórz w ciągu 40 lat
A potem zdziwienie że coraz częściej pojawiają się zdrowotne problemy.
Splątane znaczy jakoś połączone niezależnie od dzielącej je odległości.
Badacze kolejny raz obalili wyniki uzyskane pod koniec lat 80. metodą radiowęglową.
Plamy krwi na Całunie zachowują czerwoną barwę. Naukowcy podjęli próbę wyjaśnienia tego fenomenu.