Dr Hannah Thomas podczas katalogowania dokumentów zakonnych w klasztorze Bar w Yorku, w północno-wschodniej Anglii, odkryła rzadki średniowieczny iluminowany rękopis. Znajdował się on w archiwum klasztoru… w pudełku po butach z ulotkami z lat osiemdziesiątych. Według portalu BBC News z 16 lutego modlitewnik „Arma Christi” (Narzędzia Męki Chrystusa), powstały prawdopodobnie około 1475 roku, jest jednym z 11 istniejących egzemplarzy na świecie i – zdaniem angielskiej historyczki – „jednym z najlepiej zachowanych, jakie kiedykolwiek znaleziono”.
Only 10 copies of the Arma Christi #manuscript are known to survive. Make that 11. One just turned up at a York convent. In a shoebox. Along with some leaflets. The newly discovered scroll dates from around 1475; the leaflets, from the 1980s. https://t.co/KXOGWUMeES
— Manuscript Society (@ManuscriptSoc) 16 lutego 2025
Zwinięty dokument zawiera wiersz modlitewny „O Vernicle” (Chusto św. Weroniki, która otarłaś twarz Chrystusa w drodze na Kalwarię) z tekstami odpowiedzi napisanymi po każdym wersie. „Odpowiedzi, zapisane na czerwono, sugerują, że [modlitewnika] używano w uwielbieniu wspólnotowym, a także w modlitwie prywatnej. (…) Posługiwały się nim więc grupy lub rodziny, gdy zbierały się na modlitwy w domu”– stwierdziła dr Thomas. Zwróciła uwagę, iż ręcznie rysowane postacie i piękna kaligrafia sprawiają, że „jest to średniowieczne dzieło sztuki samo w sobie”.
Pozostałych 10 manuskryptów „Arma Christi” znajdują się w muzeach i bibliotekach na całym świecie, m.in. w Bodleian Library w Oksfordzie, British Library w Londynie i Huntington Library w Kalifornii.
Nie ma żadnych wskazówek, kiedy ów modlitewnik przekazano pod opiekę zakonu. Siostra Ann Stafford, przełożona klasztoru, powiedziała, że odpowiedzi zapisane na zwoju zostaną niebawem wykorzystane podczas nabożeństwa w kaplicy klasztornej. „Cieszymy się, że będą mu przewodniczyć biskup Middlesbrough i arcybiskup Yorku. Modlitewnik ma zostać wystawiony na widok publiczny w kwietniu” – powiedziała przełożona klasztoru.
Klasztor Bar (Bar Convent Living Heritage Centre) jest najstarszym istniejącym do dziś klasztorem katolickim na Wyspach Brytyjskich. Powstał w 1686 roku, gdy katolicyzm był tam zakazany. Grupa sióstr zakonnych, znana obecnie jako Zgromadzenie Jezusa (Congregation of Jesus), którego założycielką i pierwszą przełożoną była s. Mary Ward (1585-1645), otworzyła ten tajny klasztor, którego częścią misji było kształcenie dziewcząt. 19 grudnia 2009 roku Benedykt XVI ogłosił siostrę Mary Ward czcigodną służebnicą Bożą.
Dzięki polskim badaczom można zobaczyć komórki oka, które właśnie coś widzą
Władze Kazachstanu zalesią ponad milion hektarów wyschniętego dna tego wielkiego niegdyś zbiornika.