Archeolodzy odkrywają nowe ślady historii chrześcijaństwa na południu Włoch

Od willi po ślady świętości

Zespół młodych badaczy z Papieskiego Instytutu Archeologii Chrześcijańskiej odkrył monumentalne pozostałości willi wiejskiej z czasów pierwszych wieków po Chrystusie. W skład kompleksu wchodzą ponad 30-metrowy mur obwodowy, pomieszczenia pomocnicze i rozbudowana część termalna z piecem praefurnium i trzema pomieszczeniami termalnymi. Znaleziska – m.in. ceramika i elementy konstrukcyjne – datowane są na okres od II do VI wieku. Jak podkreśla współkierujący badaniami prof. Domenico Benoci, artefakty dostarczają cennych informacji o użytkowaniu i porzuceniu willi w okresie późnego antyku.

Rzymska inżynieria i handel z Afryką

Willa była zbudowana w dwóch stylach. Pierwsza część wykonana była w technice „opera incerta” – z nieobrobionych kamieni spojonych zaprawą. Termy zbudowano z cegieł w stylu „opus testaceum”, a podgrzewanie pomieszczeń zapewniał system hypocaustum, czyli przodka współczesnego ogrzewania podłogowego. „Prawdopodobnie była to willa tarasowa, położona na wzgórzu z widokiem na rzekę, z której czerpano wodę” – dodaje prof. Benoci. Obecność afrykańskiej ceramiki wskazuje na silne kontakty handlowe Kalabrii z Sycylią i Afryką Północną.

Współpraca z właścicielami i nowe perspektywy

Odkrycie było możliwe dzięki czujności rodziny Lopez Pascali, właścicieli gruntu, którzy zgłosili znaleziska podczas prac rolnych. Miejsce, dotąd niezarejestrowane jako późnoantyczne, zyskuje obecnie nowe znaczenie.

W dalszym etapie projektu planowane są kolejne wykopaliska, m.in. w kościele San Martino w miejscowości Copanello di Stalettì. To właśnie tam, według jednej z hipotez, miał znajdować się słynny klasztor Vivarium, założony przez Kasjodora – rzymskiego uczonego, polityka i jedną z kluczowych postaci życia religijnego i intelektualnego VI wieku. W latach 50. XX wieku odkryto w tym miejscu sarkofag z grecko-łacińskimi inskrypcjami i modlitwami pielgrzymów, którzy wzywali imienia „Sanctus Senator” – co może odnosić się właśnie do Kasjodora. Jak podkreślają badacze, miejsce to może potencjalnie kryć grób samego Kasjodora, co czyni je wyjątkowo ważnym dla dalszych badań nad chrześcijaństwem i duchowością późnego antyku.