ILR-33 "BURSZTYN" - pierwsza na świecie rakieta wykorzystująca nadtlenek wodoru o stężeniu powyżej 98 proc., zdolna do dotarcia na próg kosmosu - wzbiła się niedawno na wysokość 15 km. Powstała w Centrum Technologii Kosmicznych Instytutu Lotnictwa.
Wyniki budowy i testów tej konstrukcji zostaną przedstawione w poniedziałek w warszawskim Instytucie Lotnictwa podczas posiedzenia plenarnego Komitetu Badań Kosmicznych i Satelitarnych PAN.
Rakieta ILR-33 BURSZTYN to projekt Centrum Technologii Kosmicznych Instytutu Lotnictwa. Jest pierwszą na świecie konstrukcją wykorzystująca nadtlenek wodoru o stężeniu ponad 98 proc. Technologię uzyskiwania tak wysokiego stężenia opracowano i opatentowano w Instytucie Lotnictwa już kilka lat temu. Wyjątkowo skoncentrowany utleniacz pozwala rakiecie osiągnąć lepsze parametry przy niższej masie - tłumaczył w rozmowie z PAP kierownik projektu, inż. Michał Pakosz. (Powszechnie znany roztwór nadtlenku wodoru - woda utleniona - ma stężenie tylko 3 proc.)
ILR-33 BURSZTYN wykorzystuje innowacyjny ekologiczny napęd rakietowy - zamiast często stosowanej trującej i żrącej hydrazyny paliwem jest odpowiednio przygotowany (również - w instytucie) polietylen. Jak przyznał inż. Pakosz, teoretycznie paliwem rakietowym mogą być polietylenowe odpady.
Próbny lot odbył się 22 października 2017 na poligonie w Drawsku Pomorskim. Przy częściowo napełnionych zbiornikach paliwa i utleniacza rakieta uzyskała pułap prawie 15 km - maksymalny dopuszczalny w Polsce pułap lotów na poligonach śródlądowych. Natomiast po pełnym zatankowaniu mogłaby dotrzeć do pułapu 100 kilometrów, co stanowi umowną granicę kosmosu. Prędkość maksymalna wynosi ponad 1200 m/s - jest ona większa, niż prędkość wylotowa pocisku karabinowego.
Projekt nawiązuje do historii Instytutu Lotnictwa - rakiet meteorologicznych "Meteor", rozwijanych w latach 1967-1974. Jednak dzięki najnowszym dostępnym technologiom i własnym rozwiązaniom ILR-33 "Bursztyn" ma osiągi zbliżone do historycznej rakiety Meteor 2 przy dwukrotnie mniejszej masie startowej (około 180 kilogramów).
ILR-33 BURSZTYN umożliwia testowanie komponentów rakietowych przy przeciążeniach sięgających 10 g oraz przeprowadzanie badań w warunkach mikrograwitacji podczas lotów suborbitalnych (mikrograwitacja 1000 razy mniejsza od ziemskiej utrzymuje się do 150 sekund).
"Stanowi to alternatywę dla takich rozwiązań, jak wieża zrzutowa; lotów parabolicznych oraz dla kosztownych badań na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej" - podkreślił w rozmowie z PAP inż. Pakosz. Dzięki rakiecie można przetestować na przykład prototypy niewielkich urządzeń przeznaczonych do stosowania w kosmosie.
"Powstanie rakiety to nie tylko publikacje w czołowych międzynarodowych czasopismach naukowych i możliwość prowadzenia badań. To przede wszystkim droga do realizacji szeregu prac komercyjnych" - podkreślił inżynier Pakosz. Specjalista z instytutu mówi np. o zastosowaniach wojskowych.
Badania puszkowanych łososi pomogły ocenić zmiany stanu mórz w ciągu 40 lat
A potem zdziwienie że coraz częściej pojawiają się zdrowotne problemy.
Splątane znaczy jakoś połączone niezależnie od dzielącej je odległości.
Badacze kolejny raz obalili wyniki uzyskane pod koniec lat 80. metodą radiowęglową.
Plamy krwi na Całunie zachowują czerwoną barwę. Naukowcy podjęli próbę wyjaśnienia tego fenomenu.