Światowy Dzień Mokradeł

2 lutego 2016 r. mija 45 lat od podpisania w irańskiej miejscowości Ramsar "Konwencji o obszarach wodno-błotnych o międzynarodowym znaczeniu, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego", potocznie nazywanej Konwencją Ramsarską.

Jak poinformowali w przesłanym PAP komunikacie przedstawiciele Centrum Ochrony Mokradeł, do dziś konwencję ratyfikowało 169 państw (w tym Polska), wyznaczając na mocy jej zapisów ponad 2 tys. obszarów mokradłowych o międzynarodowym znaczeniu, o całkowitej powierzchni 2,1 mln km kw. (to prawie 7 razy więcej niż powierzchnia Polski). Na pamiątkę podpisania Konwencji Ramsarskiej od 1997 r. co roku 2 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł.

Podpisanie konwencji zobowiązało każdą ze stron do ochrony nie tylko obiektów umieszczonych na "Liście obszarów wodno-błotnych o międzynarodowym znaczeniu", ale również innych cennych terenów podmokłych znajdujących się na terytorium danego państwa. Mokradła w Konwencji Ramsarskiej zdefiniowano szeroko, obejmując nimi nie tylko bagna, błota i torfowiska, ale również zbiorniki wodne i cieki, a także płytkie wody morskie.

Polskie obszary Ramsar to: rezerwat przyrody Jezioro Łuknajno, rezerwat przyrody Jezioro Karaś, rezerwat przyrody Jezioro Siedmiu Wysp, rezerwat przyrody Świdwie, rezerwat przyrody Jezioro Drużno, Stawy Milickie, Biebrzański Park Narodowy, Park Narodowy Ujście Warty, Słowiński Park Narodowy, Narwiański Park Narodowy, Poleski Park Narodowy, Wigierski Park Narodowy oraz subalpejskie torfowiska w Karkonoskim Parku Narodowym.

Mokradła zajmują około 6 proc. powierzchni Ziemi. Jak podkreślają przyrodnicy z Centrum Ochrony Mokradeł, są to ekosystemy, których znaczenie - z jednej strony dla ochrony różnorodności biologicznej, a z drugiej dla gospodarki człowieka - jest nieproporcjonalnie wysokie w stosunku zajmowanej powierzchni.

"Wszyscy potrzebujemy mokradeł, a ponad miliard ludzi na świecie zależy od nich bezpośrednio, uzyskując dzięki obszarom wodno-błotnym środki do życia, w tym ok. 660 milionów ludzi żyjących z rybactwa. Ten związek jest jednak zagrożony, ponieważ mokradła na całym świecie zanikają w tempie największym ze wszystkich ekosystemów. W ciągu ostatnich 40 lat zniszczyliśmy około 40 proc. mokradeł (wg Wetland Extent Trend), a tempo utraty mokradeł utrzymuje się na poziomie 1,5 proc. rocznie" - alarmują przyrodnicy w swoim komunikacie.

W tym roku z okazji Światowego Dnia Mokradeł 31 stycznia zorganizowano w Warszawie konferencję stowarzyszenia Centrum Ochrony Mokradeł oraz Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Podczas niej dużo uwagi poświęcono rzekom - temu typowi mokradeł, który zdaniem organizatorów podlega obecnie szczególnej presji ze strony człowieka.

W ocenie Centrum Ochrony Mokradeł, pilnie potrzebne są w Polsce zmiany w myśleniu o gospodarowaniu wodami. "Konieczna jest zmiana podejścia na takie, w którym gospodarowanie wodami będzie traktowało ochronę przyrody jako jeden z oczywistych celów i priorytetów - wypełniając zapisaną w Konstytucji RP zasadę zrównoważonego rozwoju. Zachowajmy, stające się coraz rzadszymi, naturalne fragmenty rzek i pozwólmy regenerować się rzekom przez nas zniszczonym - dla potrzeb przyrody i w naszym własnym interesie" - uważają przyrodnicy.