Mgła - rzecz normalna

Woda nie zamarza na mrozie
To, co jest problemem dla samolotów, nie zawsze sprawia trudności kierowcom samochodów. Gdy zimne powietrze znajdzie się nad gruntem, który jest cieplejszy, mgła nie sięga do samej ziemi. Dlaczego tak się dzieje? Warstwa powietrza, która bezpośrednio dotyka cieplejszego gruntu, ogrzewa się, a znajdująca się w nim woda ze stanu ciekłego znowu może przejść w przezroczysty stan gazowy.

Mgła sięgająca powierzchni gruntu jest rzadkością. Dlatego właśnie tak skuteczne są światła przeciwmgielne montowane w samochodach niżej niż te „zwykłe”. Ich zasięg jest większy, a samochody w nie wyposażone są widoczne z większej odległości. Sytuacja komplikuje się zimą. Gdy temperatura spada mocno poniżej zera, zamiast mikrokropelek wody mgłę mogą tworzyć maleńkie kryształki lodu.

Co ciekawe, mgła „wodna” może istnieć, gdy temperatura otoczenia jest ujemna. Wbrew intuicji, woda we mgle wcale nie zamarza w temperaturze zera stopni. Podobnie jest w chmurach. Im mniejsza kropelka wody, tym dłużej może być płynna w temperaturze poniżej zera. Mikrokropelki wody zamarzają, gdy zetkną się z czymś zimnym. Wtedy tworzy się szadź. Czasami jej grubość jest tak duża, że pod jej ciężarem łamią się drzewa i słupy energetyczne. Może się jednak zdarzyć i tak, że tworzące mgłę kryształki lodu zetkną się z czymś (np. powierzchnią ulicy) nieco cieplejszym. Zanim ponownie zamarzną, na krótką chwilę rozpuszczą się. Tak powstaje gołoledź.

Wiem, że nic nie wiem
Mgła może pojawiać się wszędzie i o każdej porze roku. Częściej zdarza się w okolicach rzek i jezior (bo powietrze jest tam wilgotniejsze) czy w kotlinach i małych dolinach (bo szybciej ochładza się tam grunt). W naszej szerokości geograficznej zamglenia występujące na terenie dużych obszarów zdarzają się jesienią i wiosną. Bo właśnie wtedy jest duża szansa na to, że ciepłe i wilgotne powietrze z południa Europy zetknie się z zimnym podłożem, które w ciągu coraz krótszego dnia nie zdąży się ogrzać. Część pary wodnej skrapla się. Wydaje się, że naukowcy wiedzą o powstawaniu mgieł wszystko. Nie znaczy to jednak, że miejsce występowania mgieł da się łatwo przewidywać.