Kto lubi mieć głośny samochód?

Ci, którzy tuningują swoje samochody, by były głośne, to głównie mężczyźni o cechach psychopatycznych i sadystycznych, a kampanie informacyjne są wobec nich nieskuteczne - wynika z badania profesor psychologii Julie Aitken Schermer z Uniwersytetu Zachodniego Ontario.

"Ustalenia mogą się przydać tym, którzy organizują kampanie, mające na celu powstrzymanie takiej działalności" - napisała Schermer w konkluzjach badania opublikowanego w piśmie "Current Issues in Personality Psychology". "Poza egzekwowaniem prawa w stosunku do tuningowanych samochodów, otrzymane wyniki sugerują, że inne taktyki, jak np. kampanie informacyjne, mogą nie okazać się użyteczne, ponieważ jest nieprawdopodobne, by ci, którzy mają wyższe wyniki w skali oceniającej psychopatię i sadyzm, byliby poruszeni faktem, że zmodyfikowane tłumiki mogą przynosić szkodę innym. Badania wykazały niedawno, że ciemny wymiar osobowości jest negatywnie skorelowany z miarami altruizmu" - napisała Schermer.

W badaniu wzięła udział grupa 529 osób studiujacych na Western University, 289 z nich (52 proc.) to mężczyźni. Pytano m.in. o to, czy postrzegają swoje samochody jako "przedłużenie" ich samych, czy głośne samochody są "cool" i czy dokonaliby modyfikacji tłumika, podgłaśniając w ten sposób samochód.

W ankietach badano również obecność cech określanych w psychologii jako "ciemna tetrada", czyli makiawelizm, narcyzm, psychopatia i sadyzm. Makiawelizm w takim ujęciu to kontrolowana manipulacja w relacjach z innymi, narcyzm to cecha osób, które poszukują uwagi, by wzmocnić swój pozytywny wizerunek, psychopatia jest rozumiana jako impulsywne okrucieństwo, a sadyzm w codziennych zachowaniach to skłonność do czerpania przyjemności z cierpienia innych.

Schermer przypomniala wcześniejsze badania Zvonimira Galicia z Uniwersytetu Zagrzebia, w których zwracał uwagę na związek takich cech, jak makiawelizm i psychopatia, z niewłaściwym stosunkiem do pracy, a także badania Janko Mededovicia z Instytutu Badań Kryminologicznych i Psychologicznych Uniwersytetu Belgradskiego i serbskiego gracza koszykówki Urosa Kovacevicia nad zachowaniami antyspołecznymi i kryminalnymi fanów piłki nożnej. Odnosząc się do m.in. tych badań sprawdzała swoją hipotezę, że obecność cech takich jak psychopatia i sadyzm wskazywałyby na zamiłowanie do głośnych samochodów, także narcyzm ze względu na to, że głośny samochód zwraca uwagę, również na jego kierowcę.

Poza odpowiedziami na pytania określające stosunek badanych do głośnych samochodów, ankietowani wypełniali również kwestionariusz oceniający ich osobowość w kontekście "ciemnej tetrady".

"Mężczyźni mieli znacząco wyższe wyniki w badaniu dotyczącym samochodów i SD4 (ciemnej tetrady - PAP). Skala wyników dot. samochodów miała pozytywną i znaczącą korelację z miernikami SD4" - można przeczytać w badaniu "Chęć posiadania głośnego samochodu z modyfikowanym tłumikiem może być oczekiwana u mężczyzn z wyższymi wynikami dot. psychopatii i sadyzmu", opublikowanym w 2023 r. w "Current Issues in Personality Psychology" (https://cipp.ug.edu.pl/A-desire-for-a-loud-car-with-a-modified-muffler-is-predicted-by-being-a-man-and-higher,162006,0,2.html <https://cipp.ug.edu.pl/A-desire-for-a-loud-car-with-a-modified-muffler-is-predicted-by-being-a-man-and-higher,162006,0,2.html).

Natomiast narcystyczna osobowość okazała się nie mieć znaczenia, choć, jak podkreśliła Schermer, być może gdyby w kwestionariuszu pojawiło się pytanie o publiczność, wyniki byłyby inne. Dodała też, że dalsze badania mogłyby sprawdzić np. zależność między zdolnością do odczuwania empatii a chęcią tuningowania samochodu.

Schermer powiedziała w rozmowie z publicznym nadawcą CBC, że zajęła się badaniem osobowości właścicieli głośnych samochodów, gdy podczas spacerów z psem zaobserwowała takie samochody na kampusie w London i nie mogła w dostępnych naukowych źródłach znaleźć wyjaśnienia zachowania kierowców.

Z Toronto Anna Lach