Nanocząstki cofnęły u myszy Alzheimera

Naukowcy z Hiszpanii i Chin opracowali nowatorską terapię, która przywraca prawidłowe działanie bariery krew-mózg. W doświadczeniach na myszach podejście to doprowadziło do cofnięcia objawów choroby Alzheimera.

W badaniu przeprowadzonym przez zespół z hiszpańskiego Institute for Bioengineering of Catalonia (IBEC) oraz West China Hospital Sichuan University przetestowano nowe terapeutyczne nanocząstki, które mają pomagać w chorobach mózgu. Ich zadaniem jest naprawa uszkodzonej bariery krew0mózg (BBB), która stanowi kluczowy filtr między układem krwionośnym a mózgiem. Uszkodzenia tej struktury są ściśle związane z rozwojem demencji i choroby Alzheimera.

Myszom zmodyfikowanym genetycznie tak, aby wytwarzały nadmiar typowego dla choroby Alzheimera, odpowiedzialnego za uszkodzenia neuronów amyloidu-ß, podano trzy dawki wspomnianych nanoleków. Już godzinę po iniekcji poziom amyloidu w mózgu spadł o 50-60 proc.

Następnie przez kilka miesięcy śledzono przebieg choroby.

W jednym z doświadczeń 12-miesięczna mysz (odpowiednik 60-letniego człowieka), poddawana terapii przez kolejne pół roku, po osiągnięciu wieku 18 miesięcy zachowywała się jak zdrowe zwierzę.

"Długofalowy efekt wynika z przywrócenia sprawności układu naczyniowego mózgu. Gdy toksyczne cząsteczki, takie jak amyloid-ß, zaczynają być ponownie skutecznie usuwane, cały system odzyskuje równowagę" - wyjaśnia prof. Giuseppe Battaglia, główny autor pracy przedstawionej na łamach "Signal Transduction and Targeted Therapy" (DOI 10.1038/s41392-025-02426-1).

Terapia wykorzystuje zdolność nanocząstek do naśladowania ligandów białka znanego jako LRP1, które normalnie transportuje amyloid-ß przez barierę krew-mózg do krwiobiegu. Dzięki temu układ oczyszczania mózgu zostaje "zresetowany", a bariera odzyskuje swoją naturalną funkcję. Precyzyjna inżynieria cząstek - ich rozmiaru i powierzchni - pozwala im działać bezpośrednio na receptory komórkowe, co otwiera nowe możliwości modulowania ich funkcji.

"Nasze badanie wykazało niezwykle szybką eliminację amyloidu, odbudowę zdrowej bariery krew-mózg i wyraźne cofnięcie zmian chorobowych" - podkreśla Lorena Ruiz Perez, jedna z badaczek.

Autorzy dokonania podkreślają, że nich strategia może otworzyć drogę do nowych metod leczenia skupionych na naczyniowym podłożu choroby Alzheimera.

Marek Matacz