"Matematyka jest poezją?"

Najwyższą godność akademicką przyznano ks. prof. Hellerowi na wniosek Wydziału Matematyki i Nauk Informacyjnych PW. Jest on 65 uczonym uhonorowanym tym wyróżnieniem przez Politechnikę Warszawską.

Jak powiedział rektor PW prof. Włodzimierz Kurnik, doktorat honoris causa otrzymuje "wybitny w skali świata astrofizyk, współtwórca obecnego stanu wiedzy na temat początków Wszechświata. Harmonijnie łączący naukę i religię".

Ks. prof. Michał Heller - współtwórca modelu tzw. nieprzemiennego Wszechświata - jest pierwszym Polakiem uhonorowanym Nagrodą Templetona, przyznawaną za przerzucanie mostów między religią a nauką. Otrzymał ją w 2008 r. Całą nagrodę - 1,6 mln dolarów przeznaczył na utworzenie Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych w Krakowie.

"Księdza profesora charakteryzuje zamiłowanie do nauk ścisłych, a szczególnie do nauk matematycznych i fizycznych" - powiedział w laudacji prof. Wiesław Sasin, który wspólnie z ks. Hellerem wyjaśnił matematyczną naturę różnych typów osobliwości w kosmologii i obaj zaproponowali model tzw. nieprzemiennego wszechświata.

"Wielką przyjemność sprawiało nam jego entuzjastyczne zainteresowanie różnorodnymi strukturami matematycznymi. Urzekało nas jego powiedzenie, że matematyka jest jedyną nauką pozbawioną grzechu pierworodnego" - wspominał prof. Sasin.

Michał Heller urodził się 12 marca 1936 r. w Tarnowie. Po zdaniu matury w 1953 r., wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie, a po jego ukończeniu uzyskał tytuł magistra teologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W roku 1966 obronił rozprawę doktorską z kosmologii relatywistycznej. Habilitował się w 1969 r. Trzy lata później objął stanowisko docenta na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie. W roku 1990 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego uczelni przekształconej już w Papieską Akademię Teologiczną.

Ks. Heller jest autorem ponad 900 prac naukowych, laureatem wielu prestiżowych nagród i wyróżnień. W 2009 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim z gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

Od roku 1981 jest członkiem stowarzyszonym Watykańskiego Obserwatorium Astronomicznego w Castel Gandolfo, a w 1991 został wybrany na członka zwyczajnego Papieskiej Akademii Nauk w Rzymie. Należy też do Polskiego Towarzystwa Fizycznego, Polskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz wielu zagranicznych i międzynarodowych towarzystw naukowych.

W podziękowaniu za otrzymane wyróżnienie ks. prof. Heller wygłosił wykład "Czy matematyka jest poezją?". "Upieram się jednak, że matematyka jest poezją, i to poezją najwyższego lotu" - powiedział w piątek uczony.

"Pomiędzy tym, co tradycyjnie nazywamy poezją, a poezją matematyki istnieje jedna zasadnicza różnica. W matematyce najbardziej poetyczne jest to, że obowiązuje w niej ścisłe wynikanie. Gdyby tylko w jednym miejscu ono zawiodło, wszystko by się zamieniło w kicz i kupę bzdur" - wyjaśniał ks. prof. Heller.

W piątek wręczono również Medal Młodego Uczonego. Przyznawany jest od 2007 roku za wybitne i uznane osiągnięcia w dziedzinie nauki i innowacji technicznej oraz inne wybitne osiągnięcia twórcze. W tym roku jego laureatką została dr Anna Mietlarek-Kropidłowska z Politechniki Gdańskiej.

Nagrodzono ją za "wybitne osiągnięcia w badaniu związków kompleksowych o rdzeniu bogatym w siarkę, ich wpływu na właściwości materiałów polimerowych oraz poszukiwaniu nowych prekursorów do otrzymywania warstw półprzewodnikowych".

Uczona może pochwalić się ponad 30 publikacjami w prestiżowych czasopismach naukowych. Dwukrotnie uzyskała stypendium Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, została laureatką nagrody im. Jana Uphagena, otrzymała też nagrodę Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.

Podczas piątkowej uroczystości promocje doktorskie odebrało 14 doktorów Politechniki Warszawskiej i 11 doktorów habilitowanych.