Polka stworzyła kapsułkę ułatwiającą wykrycie raka

Urządzenie pomagać ma w diagnostyce raka przełyku. "Wcześnie wykryty rak przełyku jest całkowicie uleczalny, skuteczna metoda diagnostyczna jest bardzo potrzebna. W Polsce do badań tego typu wykorzystuje się gastroskopię górnego odcinka przewodu pokarmowego, wykonywaną najczęściej przy miejscowym znieczuleniu gardła. Metoda ta ma jednak wady - duży dyskomfort pacjenta oraz niewystarczającą dokładność, niosąca ryzyko pominięcia wczesnych zmian chorobowych. W innych krajach (np. USA), gdzie badanie to wykonywane jest pod pełną narkozą, pojawia się dodatkowo problem wysokich kosztów" - poinformowała PAP Dominika Wojtysiak-Łańska z Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Rozwiązaniem tych problemów jest sonda kapsułkowa, którą zaprojektowała i skonstruowała polska badaczka, dr Michalina Góra, wraz z badaczami z amerykańskimi badaczami. Nowatorskie urządzenie zostało po raz pierwszy zaprezentowane szerzej w artykule opublikowanym w prestiżowym czasopiśmie "Nature Medicine".

Wynalazek pozwala na wczesne wykrywanie zmian chorobowych przełyku podczas zaledwie kilkuminutowego badania prowadzonego w sposób komfortowy dla pacjenta. Sonda składa się z małej kapsułki, wielkości średniego winogrona, zamontowanej na końcu cienkiego, giętkiego przewodu przyłączonego do konsoli. Przewód ten zawiera światłowód zakończony specjalnie zaprojektowaną optyką, która ogniskuje światło na tkance poprzez ścianki kapsułki. Otrzymanie pełnej informacji z całego odcinka przełyku odbywa się poprzez obracanie światłowodu i optyki wewnątrz sondy oraz poprzez nawigację kapsułki w górę lub w dół przełyku.

W urządzeniu wykorzystana jest tomografia optyczna, stosowana do tej pory głównie w obrazowaniu ludzkiego oka. Technologia ta pozwala na otrzymanie bardzo dokładnego, trójwymiarowego obrazu wewnętrznej struktury badanego obiektu w czasie rzeczywistym. Cała procedura od połknięciu kapsułki przez pacjenta do jej wyciągnięcia trwa średnio 6 minut, dostarczając w tym czasie cztery pełne, trójwymiarowe rekonstrukcje przełyku. Co ważne, do wykonania badania nie jest potrzebne żadne znieczulenie. Po zakończeniu badania sonda kapsułkowa może być poddana dezynfekcji i użyta ponownie, co znacznie obniża koszt zabiegu.

Wynalazek został skutecznie przetestowane w USA w badaniach klinicznych na zdrowych pacjentach i pacjentach ze zdiagnozowanym "przełykiem Barretta". "Przełyk Barretta" może się rozwinąć w związku z długotrwałym pieczeniem w przełyku - zgagą. Z kolei syndrom "przełyku Barretta" prowadzić może do raka przełyku.

Dr Michalina Góra obroniła doktorat w Instytucie Fizyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a potem rozpoczęła staż podoktorski w multidyscyplinarnej grupie w amerykańskich jednostkach: Massachusetts General Hospital i Harvard Medical School. Tam zajmuje się projektowaniem i konstruowaniem układów optycznych i sond obrazujących, jak również ich wdrażaniem w badaniach klinicznych. Dr Michalina Góra jest laureatką programu VENTURES FNP.