Polsko-amerykańskie badania grzybów i porostów

Studenci oraz naukowcy z tych placówek rozpoczynają wspólny grant naukowy. National Science Foundation ze Stanów Zjednoczonych przeznaczyła na ten cel 250 tys. dolarów. Grant potrwa trzy lata. "W ramach tego grantu izolowane będą metabolity wtórne z unikalnych, a obecnych w Polsce, gatunków roślin, grzybów i porostów, by badać ich aktywność biologiczną, w tym antynowotworową, przeciwgrzybiczą, antymalaryczną czy przeciwbakteryjną" - poinformowała w komunikacie rzeczniczka Politechniki Białostockiej Dorota Sawicka.

Uczelnie białostocka i amerykańska współpracują ze sobą od 2013 roku. Goście z USA, którzy teraz przyjechali do Polski, już obejrzeli laboratoria politechniki, w poniedziałek rozpoczynają się wykłady i prace terenowe w Puszczy Białowieskiej.

W Hajnówce na skraju Puszczy Białowieskiej Politechnika Białostocka ma swój zamiejscowy wydział leśny. W 2013 roku powstała tam specjalistyczna pracownia środowiska leśnego. Laboratorium wyposażono w nowoczesny sprzęt do badań fizyko-chemicznych i oznaczeń botanicznych zasobów naturalnych Puszczy Białowieskiej, takich jak na przykład właśnie grzyby czy porosty. "Nasz główny cel - znaleźć lek z roślin i grzybów na choroby nowotworowe. Druga zmora naszych czasów to choroby układu nerwowego: depresja, schizofrenia, na które nie ma w tej chwili dobrych leków i tutaj rośliny znowu dają nam dużą szansę znalezienia skutecznego antidotum" - podkreśla dr Jordan Zjawiony, profesor z Katedry Nauk Biomolekularnych Wydziału Farmacji Uniwersytetu Missisipi.

Dodaje, że Puszcza Białowieska słynie z bogatej flory, która wciąż jest jeszcze stosunkowo mało poznana. "Chcemy ją badać pod kątem przyszłej przydatności i poszukiwać potencjalnych leków naturalnych, które mają mniej efektów ubocznych niż leki syntetyczne. W badaniach tych pokładamy duże nadzieje. Mamy już wstępne, obiecujące rezultaty wcześniejszych prac. Przyszłość to także publikacje i wspólne patenty, które zakłada umowa o współpracy między uczelniami" - podkreśla dr Jordan Zjawiony.

W ramach grantu, każdego roku odbywać się będą trwające przez 6 tygodni wizyty studentów i naukowców z USA w Puszczy Białowieskiej. Prace będą prowadzone w terenie i w laboratoriach.

Jedna z koordynatorek badań ze strony polskiej, prorektor Politechniki Białostockiej (PB), profesor PB dr hab. Grażyna Łaska podkreśla, że jednym z efektów grantu będzie stworzenie warunków do współpracy między uczelniami. Grant zakłada grupę tzw. mentorów, którzy będą pracować ze studentami. "Zajęcia rozpoczynamy w poniedziałek od wykładu teoretyczno-metodycznego, a następnie zajęć terenowych. Dla nas wszystkich to nowe, niezwykle ciekawe doświadczenie" - podkreśla prorektor Grażyna Łaska.

W Puszczy Białowieskiej występuje 8,5 tys. gatunków owadów, 250 gatunków ptaków, 54 gatunki ssaków, ponad tysiąc gatunków roślin naczyniowych, 200 gatunków mchów, 300 gatunków porostów i około 3 tys. gatunków grzybów.