Plastikowe oceany?

Wielka ilość plastiku w wodzie (której dowiodły badania) jest dziś dla środowiska sporym problemem - zwraca uwagę autorka badań, Kara Lavender Law z Sea Education Association w Woods Hole (USA). Tak naprawdę nie do końca wiadomo bowiem, jak dryfujący plastik wpływa na środowisko. Naukowcy jednak nie są optymistami. Zdarzają się doniesienia o wodnych ssakach czy ptakach, plączących się w duże, unoszące się na falach kawałki folii, albo połykających mniejsze. Z kolei niewielkie organizmy mogą czepiać się strzępów plastiku i dryfować na nich, by zajmować nowe ekosystemy. Nie można również wykluczyć, że plastik wchodzi w reakcje chemiczne w oceanie.

Na łamach "Science" naukowcy zdają relację z pomiarów ilości plastiku, jaki unosi się na falach zachodniej części Północnego Atlantyku i Morza Karaibskiego. Badania takie prowadzono od roku 1986 do 2006 r. W tym czasie statki zaopatrzone w specjalne sieci przeczesywały powierzchnię wód i odławiały to, co dryfuje na powierzchni. Później uzbrojeni w pęsety naukowcy wyskubywali strzępy plastikowych torebek ze skupisk glonów i innych wyłowionych roślin oraz przedmiotów. Fragmenty plastiku - nieraz nie większe niż kilka milimetrów - liczyli "ręcznie".

Obecnie dane z 22 lat takich prac poddano analizie i okazało się, że ilość plastiku, jaką w tym czasie odławiały statki "do zadań specjalnych" praktycznie się nie zmieniła. To dziwne, gdyż w tym samym czasie ludzie zwiększyli produkcję i skalę zużycia odpadów, także tworzyw sztucznych. Powinno więc przybyć odpadków, co teoretycznie powinno być widoczne na powierzchni oceanu. Gdzie więc się podziewa nadprogramowy plastik? - zastanawiają się autorzy badania.

Kiedy wyniki swoich pomiarów zestawili z komputerowym modelem krążenia wody w oceanach, okazało się, że największe stężenie plastiku występuje w okolicy, w której spotyka się kilka zależnych od wiatrów, powierzchniowych prądów oceanicznych. Pomaga to wyjaśnić, dlaczego szczątki koncentrują się akurat tam, tak daleko od lądu.

Naukowcy próbują wyjaśnić, dlaczego na otwartym oceanie wciąż nie widać coraz większej ilości wyrzucanego plastiku. Może się on rozkładać na kawałki zbyt małe, aby chwytały je oczka sieci - spekulują. Plastik może się też unosić tuż pod powierzchnią wody, gdzie trudno go dostrzec. Możliwe też, że połykają go morskie zwierzęta. Ustalenie, który z tych scenariuszy jest najbardziej prawdopodobny, wymaga kolejnych badań.