Wiki znaczy szybko

Przeciw wandalom
Sposób funkcjonowania Wikipedii ma sporo zalet, jednak nie jest też wolny od wad. Najważniejszą zaletą jest niewątpliwie możliwość szybkiego rozwoju tej internetowej encyklopedii. Staje się ona nieocenionym źródłem wiedzy dla tych, którzy szukają podstawowych informacji na dany temat. Ale też coraz częściej, dzięki wielości redagujących ją osób, przedstawia opisywane zjawiska w sposób wielostronny. Takie właśnie było założenie twórców Wikipedii: że współpraca między użytkownikami będzie prowadziła do ciągłego udoskonalania haseł. Niektórzy porównywali nawet ten proces do ewolucji opisanej przez Darwina. Ów proces byłby może nawet – więcej – rewolucją, gdyby nie opóźniało go działanie licznych „wandali”, wprowadzających do haseł nonsensowne zmiany albo w inny sposób psujących pracę poprzednich edytorów.

O ile w przypadku częściej odwiedzanych definicji, takie „poprawki” są natychmiast wyłapywane przez użytkowników, to w artykułach dotyczących mniej popularnych tematów bzdury mogą tkwić latami. Aby zminimalizować działanie wandali, administratorzy wprowadzili przed dwoma laty drobną modyfikację zasad: nowe wpisy są widoczne dopiero po zatwierdzeniu przez uprawnionego użytkownika – redaktora. Osobnym problemem są tzw. wojny edycyjne, czyli sytuacje, w której ścierają się różne poglądy na temat tego samego hasła. Zdarza się, że edytorzy prześcigają się w zmienianiu artykułów tak, by dostosować je do własnego punktu widzenia. Aby uniknąć chaosu, administratorzy blokują więc edycję niektórych stron. Choć w przypadku haseł takich jak „homoseksualizm” trudno nie zauważyć, że za blokadą stoi też często polityczna poprawność.

Wolność i etykieta
„W Wikipedii stosuje się zasady neutralnego punktu widzenia” – głosi jedna z zasad uznawanych za „filary” projektu. Sformułowanie „neutralny punkt widzenia” niepokojąco kojarzy się z „neutralnością światopoglądową”, będącą nierzadko zawoalowaną formą walki z religią. Oczywiście twórcy Wikipedii nie deklarują tej ostatniej i tak tłumaczą swoją zasadę: „Czasami wymaga [ona] przedstawienia wielu punktów widzenia w taki sposób, aby każdy z nich był opisany rzetelnie i aby czytelnik nie miał wątpliwości, komu należy przypisać określony punkt widzenia oraz aby żadnemu z tych punktów widzenia nie była przyznana ostateczna racja”. Jednak o ile ukazanie różnych punktów widzenia wydaje się działaniem właściwym, o tyle obawa przed przyznaniem racji którejś ze stron trochę dziwi.