Wiadomo, w jaki sposób ćwiczenia obniżają ryzyko raka

Zespół naukowców z Newcastle University twierdzi, że jako pierwszy odkrył sposób, w jaki ćwiczenia zmniejszają ryzyko raka. Okazało się, że wysiłek zwiększa wydzielanie interleukiny 6 (IL-6), która wywołuje procesy naprawcze w komórkach.

"Wcześniejsze badania naukowe sugerowały, że więcej ćwiczeń oznacza mniejsze ryzyko raka jelita grubego. Nasze rezultaty popierają te wnioski" - mów dr Sam Orange, jeden z autorów pracy opublikowanej na łamach "International Journal of Cancer" (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ijc.33982).

"Jeśli ćwiczenia wielokrotnie powtarza się co tydzień, przez dłuższy czas, zwalczające raka substancje, takie jak IL-6, po uwolnieniu do krwi mają możliwość oddziaływania na uszkodzone komórki, które naprawiają swoje DNA, co spowalnia rozwój raka" - wyjaśnia specjalista.

W badaniu wzięło udział 16 mężczyzn w wieku od 50 do 80 lat zagrożonych rakiem jelita grubego z powodu stylu życia - mieli nadwagę i nie ćwiczyli. Naukowcy pobrali próbki ich krwi przed 30-minutową sesją umiarkowanego wysiłku oraz po jej zakończeniu. Podobne badanie wykonali przed i po odpoczynku po ćwiczeniach.

Po pierwsze, wykryli większą ilość interleukiny-6 we krwi niewypoczętych ochotników. Po drugie, działaniu próbek krwi poddali komórki raka jelita grubego. Krew pobierana krótko po ćwiczeniach spowalniała wzrost nowotworowych komórek. Dalsze testy pokazały, że interleukina ograniczała rozległość uszkodzeń DNA w tych komórkach, co wskazuje, że ćwiczenia wspomagają jego naprawę, chroniąc tym samem przed rakiem.

"Nasze wyniki są naprawdę ekscytujące, ponieważ ukazują nowo poznany mechanizm leżący u podstaw tego, jak fizyczna aktywność redukuje ryzyko raka jelita grubego. Mechanizm ten nie zależy przy tym od utraty wagi" - podkreśla dr Orange.

"Lepsze zrozumienie tych mechanizmów może pomóc w opracowaniu precyzyjnych zaleceń odnośnie zapobiegania nowotworom z pomocą ćwiczeń. Może także pomóc w opracowaniu leków, które naśladują niektóre efekty ćwiczeń" - dodaje ekspert.

Zdaniem badaczy, warto regularnie ruszać się chociaż trochę. "Fizyczna aktywność dowolnego rodzaju i dowolnej długości może poprawić zdrowie i ograniczyć ryzyko raka jelita grubego, ale więcej znaczy lepiej. Osoby, które prowadzą siedzący tryb życia, powinny zacząć ruszać się częściej i starać się wkomponować ćwiczenia w codzienną rutynę" - twierdzi dr Orange.

"Co ważne, nie tylko ryzyko raka jelita grubego można obniżyć, żyjąc aktywniej. Znane są wyraźne powiązania większej ilości ćwiczeń z mniejszym ryzykiem także innych nowotworów, np. piersi, czy endometrium" - zwraca uwagę dr Adam Odel z York St John University, który nie brał udziału w badaniu.

Tymczasem rak jelita grubego to jeden z najczęstszych nowotworów. Jak podają naukowcy, w Wielkiej Brytanii stanowi 11 proc. wszystkich przypadków raka. Na świecie rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem i dotyczy przede wszystkim mieszkańców krajów rozwiniętych. W Polsce znalazł się na czwartym miejscu u mężczyzn i na piątym u kobiet. Rocznie w naszym kraju rozpoznaje się go u ponad 10 tys. osób.

Naukowcy szacują tymczasem, że z pomocą ćwiczeń ryzyko można obniżyć średnio, o ok. 20 proc. Proponują ćwiczenia na siłowni, marsze, jazdę rowerem do pracy, a także prace domowe czy zajęcia w ogrodzie.

W dalszych badaniach naukowcy chcą znaleźć najskuteczniejszy rodzaj ruchu.

Marek Matacz