Wszystkooporne bakterie znalezione na Ukrainie są też bardziej patogenne

 U osób rannych i chorych przebywających w szpitalach na Ukrainie stwierdzono obecność szczepów bakterii Klebsiella pneumoniane, które, co nietypowe,  nie tylko są oporne na wszelkie antybiotyki, ale także bardziej patogenne od szczepów wrażliwych na antybiotyki - informuje "Journal of Infection".

Rok wcześniej ukraiński mikrobiolog, dr Oleksandr Nazarczuk z Narodowego Uniwersytetu Medycznego im. Nikołaja Pirogowa w Winnicy (Ukraina) zwrócił się z prośbą o pomoc do prof. Kristiana Riesbecka, bakteriologa klinicznego na Uniwersytecie w Lund (Szwecja). Chodziło o zbadanie stopnia oporności na antybiotyki bakterii pochodzących od osób ciężko rannych na wojnie oraz od zakażonych pacjentów leczonych w szpitalu.

Jak wykazały badania próbek pobranych od 141 osób (133 dorosłych rannych na wojnie i ośmiu noworodków z zapaleniem płuc), kilka typów bakterii było opornych na antybiotyki o szerokim spektrum działania, a 6 proc. bakterii - opornych na wszystkie antybiotyki, które naukowcy na nich testowali.

Teraz ci sami autorzy zbadali zakaźność bakterii. Jak się okazało, oporny na wszystkie antybiotyki szczep Klebsiella pneumoniae jest również szczególnie agresywny i niebezpieczny.

Klebsiella pneumoniae może powodować zakażenia dróg moczowych, zapalenie płuc, zakażenia skóry, zakażenia ran i posocznicę. Jest jedną z głównych bakteryjnych przyczyn śmiertelności na świecie. Szacuje się, że Klebsiella pneumoniae odpowiada za około 20 proc. wszystkich zgonów spowodowanych opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe.

Naukowcy wykorzystali próbki pochodzące od 37 pacjentów, u których wcześniej wykazano lekooporność bakterii. Cały genom bakterii został zsekwencjonowany pod kątem obecności genów, które mogą powodować oporność.

"Wykazano, że wszystkie bakterie posiadają geny, o których wiemy, że są związane z opornością. Zauważyliśmy, że jedna czwarta z nich była oporna na wszystkie dostępne leki przeciwdrobnoustrojowe na rynku, te bakterie mają całkowitą oporność (pandrug-resistant). Zakażenia wywołane przez te bakterie stają się bardzo trudne, a w niektórych przypadkach niemożliwe do leczenia za pomocą leków, które mamy dzisiaj" - podkreślił profesor Riesbeck.

Bakterie pandrug-resistant to ekstremalna forma oporności na antybiotyki i coraz większy problem w opiece zdrowotnej.

Naukowcy przeprowadzili również eksperymenty na myszach i larwach owadów. Jak się okazało, typy bakterii oporne na antybiotyki były tak agresywne, że zabijały larwy owadów znacznie szybciej niż bakterie mniej oporne na antybiotyki. Sekwencjonowanie genetyczne wykazało, że wszystkie bakterie Klebsiella z całkowitą opornością badane przez naukowców miały również geny, które czynią je bardziej niebezpiecznymi (wirulentnymi).

"W wielu przypadkach bakterie tracą zdolność do zakażania i wywoływania chorób, ponieważ cała ich energia jest przeznaczana na bycie opornymi na antybiotyki. Ale być może nie doceniliśmy bakterii: zauważyliśmy, że wiele z tych typów bakterii z Ukrainy jest wyposażonych w geny, które czynią je zarówno opornymi, jak i wirulentnymi" - wskazał prof. Kristian Riesbeck.

Według profesora Riesbecka oznacza to, że bakterie, które rozprzestrzeniają się wśród rannych na Ukrainie, najprawdopodobniej nadal będą powodować problemy.

"To coś, co nie zniknie z czasem. Dopóki pacjenci nie będą izolowani i odpowiednio leczeni, rozprzestrzenianie się infekcji będzie trwało" - dodał. Zdaniem prof. Riesbecka podobnych zagrożeń można się było spodziewać - pojawiają się przy załamaniu infrastruktury systemu opieki zdrowotnej. Dotyczy to Ukrainy i innych obszarów ogarniętych wojną na całym świecie.

Paweł Wernicki