Odkryto brązowego karła, krążącego wokół czerwonego karła

Korzystający z teleskopów naziemnych i kosmicznych astronomowie odkryli nowego brązowego karła, położonego 55 lat świetlnych od nas - poinformowało Narodowe Obserwatorium Astronomiczne Japonii (NAOJ). Obiekt krąży wokół czerwonego karła.

Międzynarodowy zespół naukowców, którym kierowały Centrum Astrobiologii w Tokio (Japonia), Kalifornijski Uniwersytet Stanowy w Northridge (USA) oraz Uniwersytet Johnsa Hopkinsa w Baltimore (USA), odkrył brązowego karła w pobliżu gwiazdy LSPM J1446+4633 (w skrócie J1446).

Gwiazda J1446 to czerwony karzeł typu M, czyli bardzo niewielka, słaba gwiazda. Czerwone karły to najbardziej rozpowszechnione gwiazdy w Drodze Mlecznej. J1446 ma około 0,155 masy Słońca i temperaturę 3150 K.

Jej towarzysz, oznaczony J1446B, ma z kolei około 60 mas Jowisza, co plasuje go w kategorii brązowych karłów, czyli obiektów pośrednich pomiędzy gwiazdami a planetami. Obiega swją gwiazdę w ciągu 20 lat, w odległości 4,3 razy większej niż dystans Ziemia-Słońce.

Co więcej, obserwacje w podczerwieni ujawniły znaczne zmiany jasności, na poziomie około 30 proc., co sugeruje możliwą aktywność w atmosferze brązowego karla - na przykład chmury lub cyrkulację atmosfery.

Kluczowe dla odkrycia było połączenie trzech technik obserwacji. Pierwszą były precyzyjne pomiary prędkości radialnych (czyli ruchu na linii widzenia z Ziemi do gwiazdy) instrumentem InfraRed Doppler (IRD) na ośmiometrowym Teleskopie Subaru. Drugim ważnym elementem były bezpośrednie obrazy uzyskane przez Teleskop Kecka. Trzecim elementem układanki okazały się pomiary astrometryczne ruchu czerwonego karła, dokonane przez satelitarne obserwatorium Gaia. Pozwoliło to na dokładne wyznaczenie masy i orbity obiektu towarzyszącego gwieździe.

Nowy brązowy karzeł będzie ważnym przypadkiem do testowania modeli powstawania brązowych karłów i modeli atmosfer tych obiektów. Naukowcy mają nadzieję, że dalsze obserwacje pozwolą na opracowanie map pogody dla tego brązowego karła J1446B.

Wyniki badań opisano w "The Astronomical Journal". Pierwszym autorem pracy jest Taichi Uyama z Kalifornijskiego Uniwersytetu Stanowego w Northridge.