Podróż bez końca

My, ludzie, jesteśmy częścią Wszechświata. Powstaliśmy podczas jego ewolucji, ewoluujemy wraz z nim osiadamy zdolność myślenia o nim. Wydaje się jednak, że nauka współczesna popycha nas poza wiedzę o wszechświecie i nas samych, ku czemuś, co jest więcej niż wiedzą.

Wszechświat odbija się w nas samych. Ewolucja nie jest już, o ile kiedykolwiek była, ślepym, nieświadomym i niepojętym procesem. Wszechświat rozpoczął podróż w nas samych. Czasami są to forsowne marsze, a czasem chwile odpoczynku na refleksję. Błądzimy w naszym poszukiwaniu rozumienia Wszechświata i nas samych w nim, lecz jesteśmy wytrwali i chociaż zawsze zdajemy sobie sprawę z naszej ignorancji, czujemy, że nigdy jeszcze nie uświadamialiśmy sobie wyraźniej tego, czego nie iemy. Świadomość naszej ignorancji popycha nas do przodu w jeszcze silniejszym dążeniu do rozumienia. I wydaje się już, że jest to coś więcej niż zrozumienie. Odczuwamy niepokój, że możemy nigdy nie osiągnąć pełnego zrozumienia, i że nasza podróż będzie trwać bez końca. To jednak nas nie zniechęca, wręcz przeciwnie, pobudza naszą ciekawość, dlaczego tak jest. Dlaczego dążymy do poznania szystkiego, chociaż nigdy nie osiągniemy WSZYSTKIEGO?

Wiele dróg poznawania

Rozumienie posiada wiele znaczeń. Istnieje wiele sposobów poszukiwania zrozumienia. Jak widzieliśmy, rozwój nauk przyrodniczych w XVI i XVII wieku był niezwykłym sukcesem pomagającym nam w zrozumieniu Wszechświata i nas samych w nim. Matematyka i fizyka dostarczyły nam precyzyjnych i dokładnych metod zgłębiania tajemnic Wszechświata. Osiągnęły pełen podziwu sukces i doprowadziły nas do granic niewyjaśnionego: aby zrozumieć naturę światła, musimy myśleć o nim zarówno jak o strumieniu cząstek, jak i fali. Nie możemy znać dokładnie położenia i ruchu cząstki materii, tzn. że istnieje wewnętrzna nieokreśloność we Wszechświecie. Dwie osoby podróżujące z różnymi prędkościami będą się starzeć w różnym tempie. Te i inne paradoksy są nieuchronnie związane z naszymi próbami zrozumienia Wszechświata za pomocą fizyki i matematyki.

Nauki przyrodnicze, oczywiście, nie są jedynym sposobem dochodzenia do zrozumienia Wszechświata i nas samych. Istnieje literatura, historia, nauki społeczne, filozofia, teologia, itp. Nauki przyrodnicze miały i mają nadal dominujący wpływ na nasze myślenie. Jedną z przyczyn tego jest z pewnością ogromny sukces, jaki osiągnęły w poszerzaniu naszej wiedzy oraz technicznym jej zastosowaniu. Innym, być może ważniejszym, powodem jest ciągłe otwarcie na cuda Wszechświata. Zadziwia nas wszystko, od skomplikowanej struktury DNA do majestatycznej struktury galaktyk. Zadziwia nas początek i koniec, cel oraz, czy w to wszystko zaangażowana jest osoba.