Niebo gwiaździste nade mną

Międzynarodowa inicjatywa GLOBE At Night ma zwrócić uwagę społeczeństw na konieczność ochrony naturalnego nocnego nieba przed zbędnym zanieczyszczeniem sztucznym światłem. Ma też aspekt edukacyjno-naukowy - można przyczynić się do lepszego poznania tego na ile rozświetlone jest niebo w różnych częściach świata.

W tym roku projekt podzielono na kilka etapów - obecnie trwa trzecia faza. Chętni mogą wziąć udział w dowolnym etapie, a jeśli chcą, to także we wszystkich. Aktualny etap trwa od 13 do 22 marca. Kolejny zaplanowano na 11-20 kwietnia.

Aby wziąć udział w projekcie wystarczy w bezchmurny wieczór wyjść na spacer, odnaleźć najciemniejsze miejsce w swojej okolicy, a następnie wyszukać wśród gwiazd gwiazdozbiór Oriona lub konstelację Lwa. Kolejnym krokiem jest policzenie gwiazd widocznych w wybranym gwiazdozbiorze - można tego łatwo dokonać porównując widok na niebie z mapkami przygotowanymi przez astronomów.

Ustaloną w ten sposób tzw. graniczną wielkość gwiazdową (czyli to jakie najsłabsze gwiazdy widać) wysyła się później za pomocą Internetu do centralnej bazy prowadzonej przez organizatorów. Uczestnicy podają też datę i godzinę dokonania pomiaru oraz współrzędne geograficzne miejsca, które można ustalić korzystając z map internetowych (np. Google Maps) odbiornika GPS albo z tradycyjnej drukowanej mapy topograficznej).

"O godzinie 21 konstelację Oriona znajdziemy w południowo-zachodniej części nieba. Z kolei Lew znajduje się wtedy po wschodniej stronie nieba. Przy okazji spaceru można zobaczyć jasno świecące planety. Na zachodzie bardzo jasną parę stanowią Wenus i Jowisz. Oriona znajdziemy w pewnej odległości na lewo od nich. Z kolei w pobliżu Lwa dostrzec można jasnego Marsa" - tłumaczy Krzysztof Czart z Sieci Popularyzacji Nauki Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO).

Udział w GLOBE at Night mogą wziąć wszyscy chętni, niezależnie od wieku i wykonywanego zawodu. Organizatorzy szczególnie jednak zachęcają do tego uczniów, ich rodziców, a nauczycieli przekonują do wykorzystania akcji jako pomysłu na ciekawe zajęcia szkolne (np. zadanie domowe). Tematyka pozwala wpleść GLOBE at Night w program nauczania m.in. geografii, fizyki, matematyki, biologii, przyrody.

GLOBE At Night to międzynarodowy projekt zorganizowany przez inicjatywę GLOBE (Global Learning and Observations to Benefit the Environment), we współpracy z amerykańskim Narodowym Optycznym Obserwatorium Astronomicznym (NOAO), NASA, Międzynarodową Organizacją Ciemnego Nieba (IDA) i kilkoma innymi instytucjami.

Dokładny opis projektu, materiały pomocnicze, mapki nieba i inne wskazówki można znaleźć na stronie internetowej http://www.globeatnight.org/ Znajdują się tam także materiały w języku polskim.