Żabie oczy na zdrowie

  jpockele / CC 2.0 Żabie oczy
Jeden ze składników średniowiecznych lekarstw i eliksirów – Zrobiona została ona na płodzie teratologicznym, czyli zniekształconym. We wsi Pruszcz urodziło się zdeformowane dziecko, którego ciało przewieziono do Gdańska. Sekcję oglądali głównie przedstawiciele miejskiego środowiska naukowego, urzędnicy i patrycjusze – opowiada dr Maria Otto z Gdańskiej Biblioteki PAN. Oelhaf odnotował wewnętrzne i zewnętrzne wady rozwojowe płodu. Wyniki badań starannie udokumentował, a następnie opublikował. O wydarzeniu zrobiło się głośno w całym ówczesnym świecie lekarskim.

Kościół a nauka
Gdańsk jako miasto portowe szczególnie narażony był na różnego rodzaju zarazy. Dżumę albo tyfus przywozili ze sobą kupcy pływający na statkach.

– Mimo że nie brakowało zdolnych i świetnie wykształconych lekarzy, medycyna nie stała na takim poziomie, by zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych – mówi Zofia Tatarek z Gdańskiej Biblioteki PAN. Na domach dotkniętych epidemią wywieszano specjalne płótna albo malowano na drzwiach biały krzyż. Kamienice oznaczone w taki sposób, należało omijać szerokim łukiem. Chorzy pozbawieni byli jakiejkolwiek pomocy. Jedyną nadzieję pokładano w religii. Odprawiano specjalne nabożeństwa, podczas których proszono Boga o odegnanie „morowego powietrza”.

Wbrew zakorzenionej w świadomości wielu ludzi opinii o hamowaniu medycyny przez Kościół, księża nie poprzestawali jedynie na modlitwie. Wielu z nich było świetnie wykształconymi lekarzami, walczącymi z zabobonami, magią i astrologią. Duchowni zajmowali się także zielarstwem. W przyklasztornych herbariach hodowali rośliny mające właściwości lecznicze.

– Mnisi tłumaczyli i przepisywali również arabskie i starożytne traktaty lekarskie. To ogromny wkład Kościoła w rozwój medycyny – podsumowuje dr Maria Otto.

Zapraszamy
Gdańska Biblioteka PAN zaprasza wszystkich chcących poznać historię medycyny, na nowo otwartą wystawę pt. „Alchemicy, medycy, uczeni”.