Ewolucja waleni

Czaszka największego z żyjących wielorybów, płetwala błękitnego, nie zmieściłaby się w większości dużych pokojów w naszych mieszkaniach. Tymczasem, czaszka pierwszego ze znanych prawaleni, pakicetusa, była wielkości czaszki kojota. Pakicetus żył 50 Ma (Mega annum- łac. milionów lat temu) na terenach Pakistanu i był ziemnowodnym, podobnym do wydry stworzeniem.

Z biegiem czasu prawalenie rosły i zmieniały się. Kolejnym wczesnym prawaleniem był Ambulocetus. Żył on 49 Ma i był tak jakby włochatym krokodylem, czającym się na ofiarę i będącym dalekim przodkiem wielorybów stworzeniem. 45 Ma żył Procetus, a trochę przed nim, bo 46,5 Ma żył Rodhocetus. Miały one skarlałe kończyny dolne, nie były pokryte futrem i nadal miały szyje. 43-46 Ma żył Kutchicetus, stosunkowo mały stwór, mniejszy od Rodhocetus. Wyglądał tak, jakby wracał się w ewolucji.

Miał długi ogon i bardziej owłosione ciało niż jego przodek. 37 Ma żyło już podobniejsze do dzisiejszych waleni stworzenie, zwane durodonem. Od współczesnych nam wielorybów różniły go jednak tylne kończyny i przednie nie zamienione jeszcze w płetwy, a także to, że miał szyję i nozdrza umieszczone w połowie odległości między końcem szczęki a czubkiem głowy. W tych samych czasach co Durodon żył drugi waleń, Basilosaurus. Mimo, że w nazwie jest słowo jaszczur, to przecież to wieloryb. Nazwa wzięła się stąd, że gdy go odkryto, sądzono, że był dinozaurem. Był on bardzo długi; miał 18 m długości. Mówią, że to od niego pochodzą dzisiejsze walenie.

Między 24 a 26 Ma pływał w morzach stwór o nazwie Aetiocetus. Miał już pierwsze zaczątki fiszbinów, nozdrza umieszczone w odpowiednim dla wielorybów miejscu, a co najważniejsze, nie miał dolnych kończyn. Był pierwszym prawdziwym wielorybem. 15 Ma żyło stworzenie bardzo podobne do dzisiejszych płetwali, znane nam jako Cetotherium. Był to pierwszy prawdziwy przedstawiciel podrzędu Mysticeti, podobny do swych potomków tak, że niektórzy mogliby go pomylić z dzisiejszymi waleniami. Pierwsi przedstawiciele Odonceti żyli ok. 18 Ma. Należały do nich zwierzęta takie jak Squalodon i Kentriodon. To u skwalodona, żyjącego 16 Ma, po raz pierwszy wystąpiła umiejętność echolokacji, tak znanej wszystkim cechy delfinów. Kentriodon, który żył 15 Ma, był klasycznym przykładem tego, jak powinien wyglądać delfin. Lecz nie wszystkie wymarłe delfiny były podobne do delfinów. Odobenocetops był morsopodobnym stworem żywiącym się małżami. Żył 5 Ma, w pliocenie. Żyjące później walenie były już bardzo podobne do tych dzisiejszych.

Aparat słuchu

Podwodny słuch rozwijał się stopniowo. Dobrym przykładem jest anatomia ucha ziemnowodnego Pakicetus. Ten chodzący waleń nie dysponował typową dla współczesnych waleni poduszką tłuszczową sięgającą ucha środkowego, co wskazuje, że zachował jeszcze cechy lądowe. Później do odbioru dźwięków przystosowała się żuchwa wielorybów w połączeniu z ową poduszką tłuszczową. Melon służący do echolokacji wykształciły tylko zębowce.