25 papirusów udostępniło zwiedzającym Muzeum Archeologiczne w Krakowie. "To pierwsza tak duża ekspozycja tych najcenniejszych w polskich zbiorach papirusów nie-faraońskich" - zapewnił PAP dyrektor Muzeum Jacek Górski.
Na co dzień eksponaty znajdują się w bibliotece im. Rafała Taubenschlaga w Zakładzie Papirologii Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, jednak nie były wcześniej pokazane szerszej publiczności.
Papirusy nie-faraońskie - jak mówił dyrektor - pochodzą z pierwszych wieków naszej ery, czyli z czasów, gdy w Egipcie nie panowali już faraonowie, a państwo podlegało cesarstwu rzymskiemu. Papirusy zapisywano wówczas nie hieroglifami, a przede wszystkim w języku greckim, który był urzędowym językiem nad Nilem. Część papirusów zapisywano w języku koptyjskim wywodzącym się ze staroegipskiego.
Jednym z najcenniejszych zabytków prezentowanych na wystawie jest karta zawierająca tekst biblijnej Księgi Rodzaju z przełomu III i IV w. Przedstawia ona rozmowę patriarchy Jakuba z synem Symeonem. "Strona ta jest zaledwie niewielką cząstką starożytnej księgi, która była jednym z najstarszych tłumaczeń Biblii. Takich kart przetrwało na świecie zaledwie kilka" - powiedział dyrektor. Kolejną perełką kolekcji są papirusy zawierające życiorys chrześcijańskiego proroka z Persji - Maniego (IV w.), który spisano na przełomie IV i V w.
Zwiedzający wystawę będą mogli przeczytać polskie i angielskie tłumaczenia tekstów z papirusów. "To pierwsze tak precyzyjne tłumaczenia pisma z tych papirusów" - powiedział dyrektor. Autorami przekładów są pracownicy Zakładu Papirologii Instytutu Archeologii UW, który współorganizuje ekspozycję.
Jak podkreślił dyrektor, ważnym elementem wystawy jest także jej fotograficzna część, która ukazuje "niezwykle precyzyjne prace konserwatorskie przy bardzo wrażliwych i kruchych obiektach, jakimi są papirusy". "To właśnie dzięki umiejętnościom konserwatorów możemy do dziś podziwiać i czytać zapisane na tym kruchym medium teksty" - zaznaczył.
Wystawę wzbogacono o plansze prezentujące polskie wykopaliska w Egipcie i Sudanie, w tym również wykopaliska w starożytnej egipskiej Marei, którymi kieruje Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego i Muzeum Archeologicznego w Krakowie.
Ekspozycja czynna będzie do połowy października.
						
					
				Kosmiczne śmieci na orbicie okołoziemskiej to coraz bardziej rosnący problem.
						
					
				
						
					
				głównymi winowajcami są media społecznościowe, jak również zjawisko nękania w internecie.
						
					
				
						
					
				AI dostarcza płytszej wiedzy niż samodzielne szukanie informacji w internecie.
						
					
				
						
					
				Kurczaka w kawałkach, o teksturze mięsa, można hodować w laboratorium
						
					
				Nie było potrzeby dodatkowego elektrycznego zasilania ze strony błyskawic.