Atlas zwierząt biblijnych

GÓRALEK
hebr. szafan; gr. choirogryllios (królik); łac. lepusculus (zajączek)


Wysokie góry dla kozic, a skały są kryjówką dla góralków [szefanim] (Ps 104,18).



Góralki to najmniejsze i najzgrabniejsze ze wszystkich żyjących obecnie zwierząt kopytnych. Odznaczają się wydłużonym i walcowatym tułowiem, stosunkowo dużą i ciężką głową zaostrzoną przy pyszczku i mocno zwężoną z boku, czubek nosa mają mały, oczka niewielkie, wyłupiaste, szczątek ogona ledwo dostrzegalny. Opierają się o ziemię całymi dłońmi i stopami. Dłonie ich mają cztery palce, stopy tylko trzy. Mimo braku ostrych pazurów i innych typowych przystosowań anatomicznych góralki są znakomitymi wspinaczami. Nie mają palców przeciwstawnych, większość ich pazurków jest zredukowana, tylko jeden palec stopy jest zakończony rozdwojonym szponem. Służy on wyłącznie do czesania futra. Wspinają się po mistrzowsku. Spodnie powierzchnie dłoni, stóp i palców góralków działają podobnie jak przylgi płazów. Są one bardzo delikatne i plastyczne, natychmiast przystosowują kształt swej powierzchni do wszystkich szczegółów rzeźby podłoża, z którym się zetkną. Góralki pod tym względem żywo przypominają gekkony. Aczkolwiek nie umieją tak jak ruchliwe jaszczurki chodzić do góry nogami po spodniej stronie zwisających płaszczyzn, ich bieg w górę i dół, na łeb na szyję, po prawie pionowych powierzchniach, odbywa się z taką samą pewnością, jak gdyby miały pod nogami ziemię. Są przy tym jeszcze zręcznymi skoczkami. Susy z wysokości 3 do 5 m nie sprawiają im absolutnie żadnego kłopotu. Widuje się je też na pionowych, a nawet zwisających występach, o wysokości 8-10 m, skąd spuszczają się jak koty. Stopy ich nóg są doskonale przystosowane do takich czynności.

Góralki właściwe (Procavia) są gatunkiem zdecydowanie pustynnym i stepowo-górskim. Na równinie poruszają się ociężale, przemykając nisko przy ziemi, jak gdyby w obawie, że będą zauważone. Co kilka kroków zatrzymują się i nasłuchują krótkimi uszami całkowicie ukrytymi w futrze. śyją gromadnie. Są zwierzętami bardzo towarzyskimi, nigdy nie spotyka się ich pojedynczo, a jeżeli się to kiedyś zdarzy, należy przypuszczać, że reszta gromady jest tylko chwilowo niewidoczna. Konsekwentnie trzymają się raz obranego miejsca zamieszkania. W czasie ładnej pogody układają się rzędem na odpowiednio dogodnych kamieniach w najbardziej leniwych pozach z podwiniętymi przednimi, a daleko wyciągniętymi tylnymi kończynami, tak właściwie jak to bywa w zwyczaju królików. Ale i wtedy kilka góralków „stoi na czatach”. Niech wróg tylko się ukaże, a całe stadko znika w okamgnieniu w szczelinach skalnych, zaalarmowane przeraźliwym gwizdem swoich strażników.